- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 231
CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂
လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးသမားများ မဖြေရှင်းနိုင်သည့် အနေအထား ဖြစ်နေကြောင်း ရန်ကုန် စောင့်ကြည့်အဖွဲ့မှဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာညိုညိုသင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ပဋိပက္ခတွင် ပါဝင်နေသော အဖွဲ့အစည်းများအကြား နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များအနေဖြင့် ကြားဝင်ပြောဆို၍ မရ သော အနေအထားဖြစ်နေကြောင်း၊ ကြားဝင်ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ကြိုးပမ်းမှုကိုလည်း ဝေဖန်ပုတ်ခတ်နေကြကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ဒေါက်တာညိုညိုသင်းက “ကြားထဲမှာ ရပ်နေတဲ့ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တွေအနေနဲ့က ဘယ်ဘက်ကိုမှ ဝင်ပြီး မပြောနိုင်တဲ့ အနေအထားမျိုး ဖြစ်နေတယ်လေ။ ပြောလိုက်ပြီဆိုတာနဲ့ တစ်ပြိုင်နက်ထဲ တစ်ဖက်လူဆိုပြီး စွပ်စွဲ ကြတာကိုး စွပ်စွဲပြီးတော့ ပုတ်ခတ်ကြမယ်၊ တိုက်ခိုက်ကြမယ်၊ အသက်အန္တရယ် ခြိမ်းခြောက်ကြမယ်၊ မိသားစုရဲ့ လုံခြုံရေးကို ထိပါးကြမယ်ပေါ့။ ဒီလိုဖြစ်ရပ်တွေ ရှိနေကြတာဆိုတဲ့ အခါကြတော့ ဒီနိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ်က နိုင်ငံရေး သမားတွေ လောလောဆယ်မှာ မဖြေရှင်းနိုင်တဲ့ အနေအထား ဒါကြောင့်မို့လို့ ပြည်သူလူထုတွေကလည်း ဗုဒ္ဓဘာသာ နိုင်ငံဖြစ်တဲ့အညီ ဗုဒ္ဓက လမ်းညွန်ခဲ့တဲ့အတိုင်းပေါ့၊ ဗုဒ္ဓက လမ်းညွန်ခဲ့တယ်လေ၊ သူများပြောတာကို မယုံနဲ့တဲ့ ကိုယ်ကိုယ်တိုင် ဆန်းစစ်ရှာဖွေဖော်ထုတ်ပြီးမှ ယုံပါတဲ့၊ ပြည်သူလူထုကလည်း အဖွဲ့အစည်းတွေ ပြောတာကို တစ်ဖက်သတ် မယုံဘဲနဲ့ ဘယ်အဖွဲ့က ပြောတာမို့လို့ အနီအဖွဲ့က ပြောလို့ အနီတွေက ယုံတယ်၊ အစိမ်းတွေက ပြောလို့ အစိမ်းတွေက ယုံတယ်ဆိုတာမျိုးထက် မိမိကိုယ်တိုင် ဆန်းစစ်လေ့လာပြီးတော့မှ အခြေ အနေမှန်ကို သုံးသပ်ကြမယ်ဆိုလို့ ရှိရင်တော့ ပြည်သူလူထုက ဒီပြဿနာကို သူတို့အနေနဲ့ ရွေးချယ်တာ” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ဗမာပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်တော်(BPLA)
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်က အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်းအငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရေး ကြိုးမမ်းသည်ဟုဆို ကာ ဖြုတ်ချ၍ နိုင်ငံတော်ကို အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာကာ တာဝန်ယူလျက်ရှိနေသည်။
ထို့နောက် ဒီမိုကရေစီအင်အားစုများက လက်နက်ကိုင် ခုခံတော်လှန်စစ်ကို ဆင်နွှဲခဲ့ပြီး နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း လက်နက် ကိုင်ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ တိုင်းပြည်မှာ နိုင်ငံရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ စီးပွားရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေးများမှာ အကျပ်အတည်းများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။
လက်ရှိ ပဋိပက္ခတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသော အဖွဲ့အစည်းများအားလုံး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးစေလိုကြောင်း၊ ပြည်သူ လူထုများမှာလည်း ဒုက္ခများစွာဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရကြောင်း လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (ဒူးလေး ပါတီ)မှဥက္ကဋ္ဌ ဦးလီပေါ်ရဲ့က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF)ကို တွေ့ရစဉ်
၎င်းက “ပြည်သူလူထုကလည်း ဒုက္ခပေါင်းများစွာနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်၊ စစ်ပွဲဖြစ်လာရင်တော့ ဖြစ်တဲ့နေရာတွေက သေကြမယ်၊ ကြေကြမယ်၊ ဖြစ်မှာပဲလေ၊ အဲဒီတော့ ဒီစစ်ပွဲတွေ အမြန်ဆုံး ငြိမ်းချမ်းဖို့ စစ်ပွဲတွေအကုန်လုံး လျော့နည်းသွားဖို့ကို ကျနော်တို့က နှစ်ဖက်စလုံးပေါ့၊ နှစ်ပူးတွဲပေါ့ကွာ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း ရော၊ PDF အဖွဲ့အစည်းတွေရော၊ တပ်မတော် အဖွဲ့အစည်းတွေရော ဒီစစ်ပွဲတွေ အတတ်နိုင်ဆုံး လျော့နည်းအောင် ကျနော်တို့ လုပ်စေချင်တယ်၊ တစ်ဖက်ကလည်း တပ်စခန်းတွေ တိုက်ခိုက်နေတဲ့ဟာက သိပ်ပြဿနာ မဟုတ်ဘဲနဲ့ ဒီမြို့ရွာတွေမှာ ဝင်ပြီးမှ မြို့ပြတွေမှာ ဝင်ပြီးမှ တိုက်တာမျိုးတွေ ဒါက တကယ်တမ်းတော့ မြို့ပြတွေမှာ ကျေးရွာ တွေမှာ ဝင်ပြီးတိုက်တာမျိုးက တပ်မတော်ကို တိုက်တာမဟုတ်ဘူး။ ပြည်သူလူထုကို ဒုက္ခရောက်အောင် ပြည်သူ လူထု စိတ်ဆင်းရဲအောင် လုပ်တဲ့သဘောပဲ၊ အဲဒီတော့ ဘာပဲပြောပြော ကျနော်တို့ကတော့ တိုက်ပွဲကို လျော့နည်း စေချင်တယ်၊ တိုက်ပွဲကို လျော့နည်းအောင်လုပ်ပြီး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးကို အဓိက လုပ်စေချင်တယ်” ဟု ပြော သည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့သော လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကြောင့် ပြည်သူလူထုများမှာ စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲ၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ပြတ်တောက်မှု၊ နယ်မြေ မလုံခြုံမှု၊ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု စသဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။
ထိုပြဿနာများအား ဖြေရှင်းနိုင်ရေး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ နိုင်ငံရေးပါတီအချို့၊ အာဆီယံ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာမှ ကြိုးပမ်းနေသည့်တိုင် ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း မရှိနိုင်သေးကြောင်း သိရသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 175
CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၂
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သော စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံဘက်သို့ တိမ်းရှောင်လာကြမည့် လူငယ်၊ လူရွယ်များအတွက် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)အနေဖြင့် ထိုင်းအစိုးရအား နိုင်ငံရေးနှင့် လူသားချင်း စာနာမှုအရ ချည်းကပ်ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူများက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
လူငယ်အများအပြားသည် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း တာဝန်အား မဆောင်ရွက်လိုသဖြင့် ထိုင်းသို့ ဦးတည်ထွက်ခွာရန် ကြိုးစားနေကြသည်။
ထိုအနေအထားတွင် တစ်ဖက်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိသည့်အခါ လုံခြုံမှုဆိုင်ရာပြဿနာများ၊ လုပ်ငန်းခွင်နှင့် အလုပ် အကိုင် အခွင့်အလမ်းပြဿနာများနှင့် အခြားပြဿနာများအတွက် လက်ခံသည့် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံတကာအား NUG အနေဖြင့် မီးမောင်းထိုးပြသင့်ကြောင်း ရောင်ခြည်ဦးအလုပ်သမားများအဖွဲ့မှ တွဲဖက်အထွေထွေ အတွင်းရေး မှူး ဦးမိုးကျော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “တစ်ဖက်ကတော့ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းလိုက်ပြီ။ မလုပ်ချင်လို့ ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ကို ဦးတည်ထွက်ခွာဖို့ လူငယ်တွေက ကြိုးစားနေတယ်။ နောက် အရွယ်တွေ ငယ်သေးတဲ့ အခါကြတော့ ပညာဆက်လက်သင်ကြားနိုင်ဖို့ သူတို့ အခွင့်အလမ်းတွေ ပျောက်နေတဲ့ အခြေအနေမျိုးအောက်ကနေ အဆင်ပြေဖို့ဆိုရင် လက်ခံတဲ့ နိုင်ငံပေါ့၊ ထိုင်းက ဘယ်လိုပုံစံမျိုး လက်ခံမှာလဲ။ new arrival လို့တော့ သူတို့က သုံးနေပြီ။ အသစ်ဝင်ရောက်လာတဲ့ လူတွေ အပေါ်မှာ ဘယ်လိုသဘောထားရှိတာလဲ။ အဲဒါက နိုင်ငံရေးအရ ဘယ်လိုချည်းကပ်ပြီး လူသားချင်းစာနာမှု အောက် ကနေ ဘယ်လိုအကူအညီတွေ ပေးနိုင်မလဲဆိုတာ အစိုးရတစ်ရပ်အနေနဲ့ လက်ခံတဲ့နိုင်ငံနဲ့ နိုင်ငံတကာမှာ ဒီအခြေအနေကို မီးမောင်းထိုးပြပြီးတော့ လူသားအရင်းအမြစ်တွေ လူငယ်တွေအများစုပေါ့၊ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ အညီ နေနိုင်ထိုင်နိုင် လုပ်နိုင်ကိုင်နိုင်မှု အခြေအနေကို ကြိုးစားရလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ပြောချင်တယ်” ဟု ပြော သည်။
NUG အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
လက်ရှိတွင် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်က ထိုင်းနိုင်ငံထဲသို့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာမည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများအား အရေး ယူမည် ဖြစ်ကြောင်းနှင့် တရားဝင် ဝင်လာပါက ကြိုဆိုကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းမှာ ထုတ်ဖော်ပြောကြားထား သည်။
ထိုင်းသို့ ရောက်ရှိလာမည့် ရွှေ့ပြောင်းမြန်မာများအပေါ် အကူအညီ ပေးခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ လက်ခံသည့် နိုင်ငံဖြစ် သော ထိုင်းအစိုးရနှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေး ဖြစ်နိုင်/မဖြစ်နိုင်မှာ NUG ၏ လုပ်ဆောင်မှုအပေါ်တွင် မူတည်ကြောင်း လည်း ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအရေး ကူညီဆောင်ရွက်သူများက ထောက်ပြကြသည်။
ထို့ကြောင့် NUG အနေဖြင့် ရွှေ့ပြောင်းမြန်မာများအပေါ် တစ်စုံတစ်ရာ အကာအကွယ်နှင့် အကူအညီ ပေးနိုင်သည် ဆိုပါက အတိုင်းထက်အလွန် ကောင်းမွန်မှာဖြစ်ကြောင်း Arakan Workers Organization မှ ဒါရိုက်တာ ကိုနိုင်အောင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသားများကို ထိုင်းက ဖမ်းဆီး စစ်ဆေးနေစဉ်
၎င်းက “မြန်မာနိုင်ငံ လက်ရှိအခြေအနေမှာ ပထမက စစ်ပွဲတွေဖြစ်ကြတယ်။ စစ်ပွဲဖြစ်တော့ နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ လွတ်မြောက်တဲ့၊ လုံခြုံတဲ့ နေရာတွေကို သွားလာနေကြတာရှိတယ်။ နောက်တစ်ပိုင်းမှာလည်း ထိုင်းနိုင်ငံ ရောက်လာတဲ့ နိုင်ငံခြားကို ရောက်လာတဲ့ လူတွေဆီက ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်မယ့်ကိစ္စတွေကလည်း ထွက်လာ တယ်။ ဒါကလည်း ပြဿနာတစ်စုံတစ်ရာ။ နောက်တစ်ခုက စစ်မှုမထမ်းမနေရဆိုတဲ့ ပြဿနာတွေကလည်း ပြန်ထွက်လာတော့ ပြဿနာတွေက နည်းလမ်းပေါင်းစုံ ရှိနေတယ်။ ပြဿနာ နည်းလမ်းပေါင်းစုံကလည်း ဒေသခံ ပြည်သူလူထုအတွက် စိုးရိမ်စရာဖြစ်တယ်။ ဖြစ်တဲ့အခါကြတော့ ဒါတွေကို ရေရှည်စီမံကိန်းအနေနဲ့ စဉ်းစားပြီး တော့ ပြည်သူတွေအတွက် တစ်စုံတစ်ရာ အကျိုးရှိဖို့အတွက် နည်းလမ်းတွေကို စဉ်းစားပေးနိုင်ရင်တော့ ပိုကောင်း တာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းသို့ တရားမဝင် ဝင်ရောက်နေသည့် မြန်မာလူဦးရေ အများအပြားရှိနေပြီး နေ့စဉ် ဖမ်းဆီး ခံရမှုများရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။
ထို့အပြင် ရန်ကုန်မြို့ရှိ ထိုင်းသံရုံးတွင်လည်း ဗီဇာရရှိရေးအတွက် နေ့စဉ် လူရာပေါင်းများစွာ တန်းစီ၍ လုပ်ဆောင် နေကြပြီး ထိုင်းသို့ သွားရောက်ခွင့် ဗီဇာလျှောက်ထားမှု သိသိသာသာ မြင့်တက်လာကြောင်း ထိုင်းသံရုံး၏ ထုတ်ပြန်ချက်များအရ သိရသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 205
CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁
လုံခြုံရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေအနေများကို အိန္ဒိယတပ်မတော် အမှတ်(၃)တပ်မကြီးမှူး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး Harjeet Singh Sahi နှင့် နစကဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒုတိယတပ်မတော်ကာ ကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်းတို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။
အဆိုပါ တွေ့ဆုံမှုကို ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်နေ့က နေပြည်တော်မှာ ဖြစ်သည်။
နှစ်နိုင်ငံနှင့် နှစ်နိုင်ငံ တပ်မတော် နှစ်ရပ်အကြား ချစ်ကြည်ရင်းနှီးစွာ ဆက်ဆံရေးနှင့် ဆက်လက် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးဆိုင်ရာများကို တိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် အခြေအနေများ၊ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်ဒေသ တည်ငြိမ် အေးချမ်းရေး၊ လုံခြုံရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေအနေများ စသည် တို့ကို တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။
နစကဘက်က ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်းနှင့်အတူ အနောက်မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် တိုင်းမှူး ဗိုလ်ချုပ် သန်းထိုက်လည်း တက်ရောက်ခဲ့သည်။
နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ တစ်ဦးက “ အိန္ဒိယက သူ့နယ်စပ်မှာ မတည်ငြိမ်မှုတွေဖြစ်နေတာကို ရပ်စေမှာပဲ၊ ပြီးတော့ ကုလားတန်မြစ်စီမံကိန်းကလည်း ရပ်နေတယ်။ ဒါတွေ ပြန်လုပ်နိုင်ဖို့ဆိုရင် တိုက်ပွဲတွေမရှိမှ ဖြစ်မယ်။ အဲတော့ AA နဲ့ တပ်နဲ့ကြား တိုက်ပွဲတွေ ရပ်တန့်နိုင်ဖို့၊ CNF နဲ့စစ်တပ်ကြား အခြေအနေတွေလည်း ဆွေးနွေးနိုင် တယ်။ ပြီးတော့ နာဂ လက်နက်ကိုင်တွေရဲ့ အခြေအနေတွေလည်း ဆွေးနွေးကြမယ်ထင်ပါတယ်။ ထူးခြားတာ နောက်တစ်ခုက တရုတ်နဲ့ရုရှား ကိုယ်စားလှယ်တွေ မနေ့(ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက်)က ရောက်လာကြပြီးတော့ ဒီနေ့ (ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁ ရက်)မှာ အိန္ဒိယစစ်တပ်က ကိုယ်စားလှယ်ရောက်လာတယ်။ အခု အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ ကျင်းပနေ တဲ့ နိုင်ငံပေါင်း တော်တော်များများ ပါတဲ့ ရေတပ်ပူးတွဲစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုမှာ မြန်မာရေတပ်လည်း သွားပူးပေါင်း နေတာရှိတယ်။ ဒါတွေကို သေချာ ခြုံငုံကြည့်ရင် အိန္ဒိယကလည်း သူ့အကျိုးစီးပွားအတွက် ခြေလှမ်းပြင်လာ ပုံပေါ်တယ်”ဟု ပြောသည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကုလားတန်မြစ်စီမံကိန်းကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားသလို တမူး-မိုးရေ နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးကနေ တဆင့် နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကိုလည်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။
သို့သော် အိန္ဒိယ-မြန်မာ နယ်စပ်ဒေသတစ်လျှောက်နှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ လုပ်ထားသော ဒေသများတွင် မြန်မာ့ တပ်မတော်သည် ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)၊ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF)၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)၊ ဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(LPDF)များနှင့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။
ထို့ကြောင့် ကုလားတန်မြစ် စီမံကိန်းများ ရပ်တန့်နေသလို နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးများလည်း ရပ်တန့်လျက်ရှိနေသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 243
CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၁
မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်နေသည့် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ၏ နယ်မြေစိုးမိုးမှု မည်မျှ ရှိနေသလဲဆိုသည့်အပေါ် စစ်ရေး-နိုင်ငံရေး အကဲခတ်များအကြား သုံးသပ်ဆွေးနွေးလျက်ရှိနေသည်။
မြန်မာ့တပ်မတော်ကို ခုခံတိုက်ခိုက်နေသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ် ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF)များသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နယ်မြေဒေသ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်အား စိုးမိုးထားနိုင်ကြောင်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG) နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်က ပြောသည်။
ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ မြူးနစ်မြို့မှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်နေ့မှ ၁၈ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပသည့် နိုင်ငံတကာ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာညီလာခံတွင် ၎င်းက အထက်ပါအတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
နယ်မြေစိုးမိုးမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ပြောဆိုမှုကို ပြန်လည်ဆန်းစစ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ “ဝ”ကဲ့သို့ အုပ်ချုပ်နိုင်မှ နယ်မြေစိုးမိုးမှုဟု ပြောရမှာဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူတစ်ဦးက ပြောသည်။
NUG အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
၎င်းက “အဲဒါကတော့ဗျာ၊ သူတို့ စိုးမိုးပုံ စိုးမိုးနည်းဆိုတာကတော့ အများကြီး ရှိတာပေါ့နော်၊ ဆိုပါတော့ ဥပမာ တကယ်စိုးမိုးတယ်လို့ ပြောဖို့အဓိပ္ပာယ်ကတော့ “ဝ”လိုပေါ့နော်၊ သူ့ပြည်နယ်မှာ သူ့ရဲ့ စနစ်တကျ အားလုံးကို လွှမ်းမိုးနိုင်တယ်၊ အရပ်ဖက်နယ်ပယ် အုပ်ချုပ်ရေးတွေလည်း သူ့လက်ထဲမှာ ရှိနေတယ်ဆိုတဲ့ သီးသန့် ရပ်တည်နိုင် တယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားမှာက စိုးမိုးနိုင်တယ် ပြောရမှာကိုး။ စပ်ကြားနယ်မြေမှာ သူမထွက် ကိုယ်မထွက် ဆိုတဲ့ ဟာမျိုးမှာ ဘယ်လိုမှ စိုးမိုးတယ်လို့ ပြောလို့ မရဘူးလေ။ ဒါကြောင့်မို့လို့ သူတို့ရဲ့ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်ကို ပြန်ပြီး တော့ ဆန်းစစ်ပါဦးလို့ပဲ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့တပ်မတော်မှ အာဏာရယူပြီးနောက် ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုနှင့်အတူ ဒီမိုကရေစီအင်အားစုများက လက်နက်ကိုင်တော်လှန်တိုက်ခိုက်မှုကို စတင်ခဲ့ပြီး လက်ရှိအချိန်မှာတော့ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။
တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ နယ်မြေစိုးမိုးနိုင်မှုမှာ အခြေအနေမှန်ဖြစ်ကြောင်း၊ မြို့ပြဆင်ခြေဖုံးနှင့် ကျေးလက် များတွင် စိုးမိုးထားကြောင်း မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသန်းစိုးနိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
ကိုးကန့်တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
၎င်းက “အဲဒါတော့ တကယ်စိုးမိုးထားနိုင်တဲ့ အခြေအနေ အမှန်ဖြစ်တယ်လို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အထူးသဖြင့် အများပိုင်းကတော့ မြို့ပြဆင်ခြေဖုံးနဲ့ ကျေးလက်တွေကို ပြောရမှာပါ။ ဘာလို့ဆိုတော့ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ မြို့ထဲမှာအပြီး မသိမ်းပိုက်နိုင်သေးတဲ့ နယ်မြေတွေ ရှိတဲ့နေရာတွေမှာ ဆင်ခြေဖုံးဒေသတွေ၊ ကျေးလက်ဒေသတွေ အများပိုင်းကတော့ ကျနော်တို့ လွှမ်းမိုးထားနိုင်တယ်လို့ ယေဘုယျအားဖြင့် ပြောလို့ရပါတယ်။ ကိုးကန့်ဒေသတော့ လွတ်မြောက်ပြီလို့ ပြောရမှာပေါ့ဗျာ၊ ဒါပေမဲ့ ကျန်တဲ့ တိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်တွေမှာလည်း တိုင်းရင်းသားတပ်ဖွဲ့တွေ လွှမ်းမိုးတဲ့ ဒေသတွေမှာတော့ သေချာပေါက်ရှိလာမှာပါ။ တကယ် မရှိနိုင်သေးတာက ကျနော်တို့ ဗမာအမျိုးသား ဒေသတွေပေါ့ဗျာ၊ အဲဒီဒေသတွေက မြို့ပြထဲကို မခြိမ်းခြောက်နိုင်သေးပါဘူး” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ တော်လှန်ရေးအင်အားစု ပူးပေါင်းတပ်တို့အကြား ကရင်ပြည်နယ်၊ ကယား(ကရင်နီ)ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း ဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိနေသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ (AA-TNLA-MNDAA)၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေး စတင်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြို့နယ်ပေါင်း ၃၃၀ အနက် ၄၉ မြို့ကို တော်လှန်ရေး အင်အားစု များက သိမ်းပိုက်ထားနိုင်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 236
CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀
နစကမှ အတည်ပြု သတ်မှတ်လိုက်သည့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေအပေါ် ပြည်သူများ ဘာကြောင့် စိုးရိမ်နေကြသ လဲဆိုသည်ကို သက်ဆိုင်ရာက အဖြေရှာ၍ ဖြေရှင်းပေးသင့်ကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားများက ထောက်ပြကြသည်။
၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်က နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ ဥပဒေအမှတ်၊ ၂၇/၂၀၁၀ ဖြင့် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ သော ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်နေ့မှာ စတင်၍ အာဏာတည်စေရမည်ဖြစ် ကြောင်း နစကမှ သတ်မှတ်ခဲ့သည်။
ထိုဥပဒေကို အချိန်တစ်ခုယူကာ အကောင်အထည် ဖော်ရမှာဖြစ်သည့်အတွက် ကြာမြင့်ဦးမှာဖြစ်ကြောင်း၊ ယခု အချိန်တွင် ထုတ်ပြန်လိုက်ခြင်းကြောင့် လူထုစိုးရိမ်မှုများလာကြောင်း မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) မှ ပြောရေး ဆိုခွင့်ရှိသူ နိုင်သန်းရွှေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေတော့ အများကြီးပေါ့နော်၊ ဒီစစ်ဥပဒေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒါပေမယ့်၊ လောလောဆယ် တော့ အခြေအနေတော့ ဖြစ်မလာသေးဘူးလို့ ကျနော်တို့ ထင်တယ်လေ၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုရင် ရုတ်တရက် ထပြီး တော့ အကောင်အထည် ဖော်လို့ရတဲ့ကိစ္စ မဟုတ်ဘူးလေ။ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ စည်းစနစ်ကျကျ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း ဥပဒေအတိုင်းနဲ့ လုပ်သွားမယ်ဆိုလို့ရှိရင် အချိန်က နည်းနည်းတော့ ကြာမှာပေါ့၊ ဒီအချိန်မှာ တချက်တည်းနဲ့ ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ အခါကြတော့ လူထုလည်း နည်းနည်းတော့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေတော့ ပိုများတာပေါ့” ဟု ပြော သည်။
မြန်မာ့တပ်မတော်မှ တပ်ဖွဲ့၀င်တွေကို တွေ့ရစဉ်
အဆိုပါ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေအရ အမျိုးသားမှာ အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီး၍ အသက် ၃၅ နှစ် မပြည့်သေးသော နိုင်ငံသားတိုင်းကို လည်းကောင်း၊ အမျိုးသမီးမှာ အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီး၍ အသက် ၂၇ နှစ် မပြည့်သေးသော နိုင်ငံသားတိုင်း ပါဝင်သည်။
ထို့အတူ ကျွမ်းကျင်သူ အမျိုးသားဖြစ်ပါက အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီး၍ အသက် ၄၅ နှစ် မပြည့်သေးသော နိုင်ငံသားတိုင်းကိုလည်းကောင်း၊ အမျိုးသမီးဖြစ်ပါက အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီး၍ အသက် ၃၅ နှစ် မပြည့်သေး သော နိုင်ငံသားတိုင်းကို ဆိုသည်။
ကျွမ်းကျင်သူ ဆိုသည်မှာ ဆရာဝန်၊ အင်ဂျင်နီယာ၊ စက်မှုလက်မှုပညာ တတ်မြောက်သူ သို့မဟုတ် အခြားသော အတတ်ပညာ တစ်ရပ်ရပ်ဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း နေသူများကို ဆိုလိုသည်။
ထို့နောက် ဗမာမဟုတ်သော တိုင်းရင်းသား လူငယ်များမှာ မိမိတို့ အမျိုးသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းထံ ဝင်ရောက်ရန် ပြင်ဆင်နေသလို ဗမာလူငယ်များမှာလည်း တော်လှန်ရေး အင်အားစုများထံ ဝင်ရောက်ရန် ပြင်ဆင်နေကြကြောင်း၊ ထို့အတူ လူငယ်အချို့မှာ နိုင်ငံခြားသို့ ထွက်ခွာရန် ပြင်ဆင်နေကြသည်။
စစ်မှုထမ်းနိုင်သည့် လူငယ်အားလုံးကို ဆင့်ခေါ်ပြီး စစ်မှုထမ်းခိုင်းမှာ မဟုတ်ကြောင်း၊ စိုးရိမ်စရာ မရှိကြောင်း လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (ဒူးလေးပါတီ) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးလီပေါ်ရဲ့က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “သူတို့ သေသေချာချာ ဂဃနဏ မသိသေးလို့ စိုးရိမ်တာပါ။ တကယ်တမ်းတော့ ဘာမှ စိုးရိမ်စရာ မရှိပါ ဘူး။ ဒီဟာက တစ်ခေါက်မှ ၅၀၀၀ ပဲ ခေါ်မှာကိုး၊ ၅၀၀၀ ဆို ကျနော်တို့ မြို့နယ်ပေါင်း ၃၃၀ နဲ့ မြောက်လိုက်ရင် တစ်မြို့နယ်မှာ ၁၈ ယောက်လောက်ပဲ ကျမယ်၊ ၁၈ ယောက်ဆိုတဲ့ဟာလည်း ရပ်ကွက်နဲ့ ကျေးရွာအုပ်စုနဲ့ ပြန် တွက်ရင် တစ်ယောက်နှုန်းပဲ ကျမှာလေ၊ တချို့ဆို အဲဒီတော့ စိုးရိမ်စရာတော့ သိပ်မရှိပါဘူ။ ၁၃ သန်းလောက်ရှိ နေတဲ့ လူတွေကို စစ်မှုထမ်းနိုင်တဲ့အရွယ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဥပဒေအရ သတ်မှတ်ထားတဲ့ လူငယ်တွေအားလုံးကို ဆင့်ခေါ်ပြီးမှ စစ်မှုထမ်းခိုင်းမှာလည်း မဟုတ်ဘူး။ သိပ်စိုးရိမ်စရာတော့ မရှိဘူး။ လူထုတွေကတော့ တစ်ဖက်လည်း ဝါဒဖြန့် အမျိုးမျိုး မီဒီယာထဲကနဲ့ မကြောက်ကြောက်အောင် မီဒီယာနဲ့ လှုံ့ဆော်တာတွေကြောင့်လည်း လူထုက တော့ နည်းနည်းတော့ ကြောက်တာ၊ စိုးရိမ်တာတော့ ရှိတာပေါ့ဗျာ၊ ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်း နားလည်တဲ့ လူတွေ က၊ သေချာ စဉ်းစားတဲ့ လူတွေက ဘာမှ စိုးရိမ်စရာရှိမှာ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု ပြောသည်။
မြန်မာ့တပ်မတော်မှ တပ်ဖွဲ့၀င်တွေကို တွေ့ရစဉ်
ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေတွင် အကျုံးဝင်နေသည့် လူငယ်တိုင်းကို ခေါ်ယူမှာ မဟုတ်ကြောင်း နစက သတင်းထုတ် ပြန်ရေးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်မှာ ပြောကြားထားသည်။
၎င်းက “ဒီနေရာမှာ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေရော၊ အရန်တပ်ဖွဲ့ဥပဒေမှာရော ကျနော် ပထမဦးဆုံး ခိုင်ခိုင်မာမာ ပြောချင်တာက အကျုံးဝင်တဲ့ သူတိုင်းကိုလည်း ကျနော်တို့ ခေါ်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ခေါ်စရာလည်း အကြောင်း မရှိပါ ဘူး။ မနေ့ကလည်း နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ၊ နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ်အနေနဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ တွေ့ဆုံချိန်မှာ ဒါတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အထူးအလေးထား ရှင်းပြခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်နေ့က အတည်ပြု သတ်မှတ်ခဲ့သည့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို လာမည့် ဧပြီလ နောက်ပိုင်း တွင် အကောင်အထည် ဖော်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အပတ်စဉ်(၁)ကို လူဦးရေ ၅၀၀၀ ဖြင့် စတင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရ သည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 235
CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉
စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ ထူထောင်နိုင်ရေး နိုင်ငံတော်က ကူညီထောက်ပံ့ပေးရန် နိုင်ငံရေးပါတီများက တင်ပြ တောင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် နစကဥက္ကဋ္ဌမှ စုပေါင်း၍ လုပ်ဆောင်ကြရန် တိုက်တွန်းလာသည့်အတွက် မည်သူ့အတွက် နိုင်ငံရေးပါတီများ စီးပွားရေး လုပ်ကြမှာလဲ မေးခွန်းများ ထုတ်နေကြသည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၆ ရက်နေ့က နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် နစကဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ် စီးပွားရေး လုပ်ကိုင်ခွင့်ရရှိရေး နိုင်ငံရေးပါတီများက တောင်းဆိုခဲ့ကြပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်နေ့မှာ ဒုတိယအကြိမ် တွေ့ဆုံစဉ် နစကဥက္ကဋ္ဌမှ စုပေါင်း လုပ်ဆောင်ကြရန် ပြောကြားခဲ့သည်။
နိုင်ငံရေးပါတီများ စုဖွဲ့၍ နိုင်/စီး စီးပွားရေးကော်မတီလီမိတက်ပုံစံဖြင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းခွင် ဖော်ဆောင်ရန် နစကဥက္ကဋ္ဌက လမ်းညွှန်ခဲ့သည်ဟု စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ တပ်ချုပ်နဲ့ တွေ့တဲ့အချိန်မှာ နိုင်ငံရေးပါတီတွေ စီးပွားရေးလုပ်ဖို့၊ အဖွဲ့အစည်းနဲ့လုပ်ဖို့ လမ်းညွှန်တယ်။ နိုင်/စီး ဆိုတဲ့အဖွဲ့ ဖွဲ့ပြီးတော့မှ အတိုကောက်ပေါ့လေ နိုင်/စီး စီးပွားရေးကော်မတီလီမိတက် ဆိုပြီးတော့မှ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းခွင် ဖော်ဆောင်ဖို့။ စီးပွားရေးကတော့ လုပ်လို့ရတယ်လေ။ မူးယစ်ဆေးဝါး၊ လောင်းကစားနဲ့ လက်နက်ကလွဲလို့ အကုန်လုပ်လို့ရတာပဲ။ တပ်ချုပ်ကြီးကပြောတာ ကိုယ့်ပါတီတွေကို စီးပွားရေး အင်အား တောင့်တင်းစေချင်တယ်၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်တွေဆီကနေ ပိုက်ဆံမတောင်းဘဲနဲ့ ကိုယ့်အင်ကိုယ့်အား နဲ့ ဆောင်ရွက်တယ်ဆိုတဲ့သဘော။ နိုင်ငံရေးပါတီတွေကတော့ အစုအဖွဲ့နဲ့ လုပ်ဖို့တော့ စိုင်းပြင်နေပြီပေါ့နော်” ဟု ပြောသည်။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ရစဉ်
နိုင်ငံရေးပါတီများအနေဖြင့် စီးပွားရေး လုပ်ဆောင်ပါက စီးပွားရေး လုပ်တတ်ရန် အရေးကြီးကြောင်းနှင့် စီးပွားရေး လုပ်မည့် ပါတီများအတွက် လုပ်ခွင့်သာသည့် မူဝါဒများရရှိရန် လိုအပ်သည်ဟု ထောက်ပြကြသည်။
သို့သော်လည်း နိုင်ငံရေးပါတီဝင်များသည် စီးပွားရေးသမားများ မဟုတ်သည့်အတွက် စီးပွားရေးကို စီးပွားရေး သမားများကိုသာ လုပ်ခွင့်သာအောင် လုပ်ဆောင်ပေးရန် လိုအပ်သည်ဟု ဘဏ်ရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူ ဦးဋ္ဌေးအောင်ကြည်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “နံပါတ် ၁ ပါတီတွေက စီးပွားရေး လုပ်တတ်လား။ အဲဒါ အရေးကြီးတာပေါ့။ သူတို့လုပ်တတ်တယ်ဆိုရင် လည်း လုပ်ခွင့်သာတဲ့ မူဝါဒကို ဘယ်လိုလုပ်ပေးမှာလဲ အဲဒီ ၂ ချက် အရေးကြီးတာပေါ့။ ဆိုတော့ ပါတီတွေက စီးပွားရေး လုပ်တယ်ဆိုတဲ့ ကိစ္စကကျတော့ စဉ်းစားရတာ တော်တော်လေး ခက်နေတာပေါ့နော်။ သိပ်နားမလည် ဘူး။ သဘောကတော့ စီးပွားရေးလုပ်နေကျ စီးပွားရေးသမားကို လုပ်ခွင့်သာအောင် လုပ်ပေးရင်တော့ ပိုကောင်း တယ်လို့ ထင်တာပေါ့။ နိုင်ငံရေးသမားဆိုတာ တကယ်တမ်းတော့ စီးပွားရေးသမားလည်း မဟုတ်ဘူးလေ။ စီးပွားရေး ပညာရှင်လည်း မဟုတ်ဘူးလေ ၂ ပိုင်းစလုံးပေါ့။ အဲဒီတော့ သူတို့လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ကိစ္စက ဆရာတို့အနေနဲ့ ဘာသာမပြန်တတ်ဘူး ဖြစ်နေတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
နိုင်ငံရေးပါတီ တစ်ခုအနေဖြင့် မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံရေးပါတီတွင် ပါဝင်သည့် အဖွဲ့ဝင် တစ်ယောက်ယောက်က သော်လည်းကောင်း၊ ထိုပါတီတွင် စီးပွားရေးအင်အား တောင့်တင်းသည့် စီးပွားရေးသမားက ဝင်ရောက်သည့် နည်းဖြင့် မိမိ၏ ပါတီကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် လုပ်ဆောင်၍ ရနိုင်သည်ဟု နိုင်ငံရေးသမားများက ထောက်ပြကြ သည်။
နိုင်ငံရေးပါတီအနေဖြင့် စီးပွားရေး လုပ်မည်ဆိုပါက ထိုနိုင်ငံရေးအပေါ် လူထု၏ ယုံကြည်မှုသည် ကျဆင်းလာ နိုင်သည်ဟု ကချင်နိုင်ငံရေးသမား ဦးကွမ်ဂေါင်အောင်ခမ်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၆ ရက်က နိုင်ငံရေးပါတီများနဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်
၎င်းက “တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းက လုပ်ရမှာပဲလေ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ လူတစ်ယောက် ဖြစ်လာပြီဆိုရင် မိသားစု စားဝတ်နေရေးကလည်း လိုအပ်တယ်လေ။ ဒါကတော့ စီးပွားရေးလို့ပဲ ပြောပြောပေါ့။ မိသားစု စားဝတ် နေရေးကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ ရှာကိုရှာရမယ့် အပိုင်းဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့်မို့လည်း စီးပွားရေးတော့ လုပ်ရမယ်။ နောက် တစ်ချက်ကတော့ နိုင်ငံတကာမှာပဲ ကြည့်ကြည့်ပေါ့၊ စီးပွားရေးသမားတွေကလည်း စီးပွားရေးသမားတွေဆိုတာ မျိုးက မှန်ကန်တဲ့ စီးပွားရေးသမားတွေ ဖြစ်ဖို့တော့ လိုတာပေါ့။ နိုင်ငံတကာမှာဆိုရင် စီးပွားရေးသမားတွေ သူဋ္ဌေး တွေကတော့ ပါတီထဲမှာလည်း ဝင်နေတာပဲ။ လုပ်နေတာပဲ ကျနော် မြင်နေရသလောက်ဆိုရင်။ ဒါကြောင့်မို့လည်း ပါတီထဲမှာ ပါဝင်ဖို့ဆိုတာလည်း စီးပွားရေး၊ ငွေရေးကြေးရေး တောင့်တင်းဖို့တော့ လိုတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ပါတီ တစ်ခုအနေနဲ့ စီးပွားရေး လုပ်တယ်ဆိုတာတော့ လူထုရဲ့ ယုံကြည်မှုတော့ ကျဆင်းလာမှာပေါ့ ကျနော်တော့ ဒီလိုတော့ မြင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှ နိုင်ငံရေးပါတီ အများစုသည် နည်းလမ်းမျိုးစုံဖြင့် မိမိပါတီအတွက် ရန်ပုံငွေ ရှာဖွေနေကြ ကြောင်း၊ ထို့နောက် ငွေကြေးအင်အား တောင့်တင်းသည့် ပါတီရှိသကဲ့သို့ ငွေကြေးအင်အား မတောင့်တင်းသည့် ပါတီလည်း ရှိသည်။
သို့သော်လည်း ထိုနိုင်ငံပါတီများသည် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး ကာလတွင်သာ ပြည်သူများကို ထောက်ပံ့မှုများ လုပ်ဆောင်လေ့ရှိပြီး တခြားသော ကာလများတွင် ပြည်သူအတွက် လုပ်ဆောင်ပေးခြင်း မရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။
နိုင်ငံရေးပါတီများက စီးပွားရေးလုပ်ကြမည်ဆိုသည့်အခါမှာလည်း ပြည်သူလူထု အကျိုးထက် ကိုယ့်ပါတီအကျိုး အတွက် သို့မဟုတ် လူပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးအတွက်သာ ဖြစ်လျှင် နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံသားများအတွက် မည်သည့် အကျိုးရလဒ် မှ ဖြစ်လာနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။
တချို့သော နိုင်ငံရေးပါတီများသည် ကိုယ်ကျိုးစီးပွားအတွက်သာ အလုပ်လုပ်နေကြသူလည်း ရှိသည့်အတွက် ပြည်သူလူထုမှ သတိထား စောင့်ကြည့်ရန် လိုအပ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထောက်ပြကြ သည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 321
CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉
ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်(KIA)အနေဖြင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ၏ အခွင့်အရေး ကို ယခုကတည်းက ကြေညာထားသင့်ကြောင်း နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
KIA အနေဖြင့် ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းက ရှမ်းနီတိုင်းရင်းသားများ၏ အခွင့်အရေးကို ယခုကတည်းက ကြေညာ ထားသင့်သလို ဖက်ဒရယ်ကို အတူခံစားခွင့်ရှိရန် လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ဦးကြီးမြင့်က “ကျနော် ကချင်ပြည်နယ်မှာ ၄ နှစ်နေဖူးတယ်၊ ရှမ်းနီတွေနဲ့ အတူနေဖူးတယ်၊ ရှမ်းနီတွေနဲ့ ကျနော်တို့ နဲ့ လူမျိုးလည်းတူ၊ ဘာသာလည်းတူ စိတ်ထားချင်းလည်းတူ အင်မတန် သံယောဇဉ်ရှိတယ်၊ ဒါပေမဲ့လို့ မဟာဗျူ ဟာကြတော့ KIA နဲ့ပဲ သင့်အောင် နေသွားကြပြီး ဒီထွက်ပေါက်ကို မဟာမိတ်အချင်းချင်း ဆွေးနွေးပြီးတော့ ယူကြ ရမှာ ဒီလို KIO တိုက်တဲ့နည်းနဲ့ သိပ်ပြီးတော့ update မဖြစ်တော့ဘူး။ အဲဒီတော့ ရှင်းရှင်းပြောရရင် ကျနော် သံယောဇဉ်ရှိတယ်၊ ကျနော်တို့သာ ဒီတော်လှန်ရေးပြီးသွားလို့ ဖက်ဒရယ်ကိစ္စတွေ ပြောမယ်ဆိုရင် KIA လည်း ကျနော်တို့ ဝိုင်းကူပြောပေးပါမယ်၊ ရှမ်းနီတွေရဲ့ အခွင့်အရေး၊ ဖက်ဒရယ်ကို အတူခံစားခွင့်ရှိတဲ့ အခွင့်အရေးရ အောင် ပေးရမယ်။ ဒါက ကျနော်တော့ ဝင်ပြောမှာပဲ၊ နောက်တစ်ခါ KIA အနေနဲ့လည်း အခုကတည်းက တိုက်တွန်းမှာပါ၊ ခင်ဗျားတို့ ရှမ်းနီတွေနဲ့ ပြေလည်အောင်လုပ်ပါ။ ရှမ်းနီတွေရဲ့ အခွင့်အရေးကို ခုကတည်းက ကြေညာထား၊ ကြေညာထား၊ အခုခင်ဗျားတို့လည်း အာမခံဘူးဆိုတော့ အာမခံတဲ့ လူဘက်က ဝင်ရပ်နေတာ သိပ်တော့ အဆန်းတကြယ်ကိစ္စ မဟုတ်ဘူး” ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
KIA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
ရှမ်းနီအဖွဲ့အစည်းများ အနေဖြင့်လည်း တော်လှန်ရေး အင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်းနိုင်မည့် မဟာဗျူဟာကို ချမှတ် သင့်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။
ဦးကြီးမြင့်က “ရှမ်းနီတွေလည်းပဲ ရှုံးတဲ့ဘက်က ဝင်မလောင်းနဲ့ ရှုံးနေတဲ့ဘက်က ဝင်မလောင်းနဲ့ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် နိုင်တဲ့ဘက်က လောင်းရမယ်၊ ဒါတိုင်းပြည်နဲ့ လူမျိုးမျက်နှာ ထောက်တာပဲ၊ ဒါကြောင့်မို့လို ပြန်ပြီးတော့ မဟာဗျူ ဟာကို ပြန်ပြင်ပြီးတော့ ကြားထဲမှာ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေနဲ့ ပေါင်းစည်းနိုင်မည့် မူဝါဒ ချပြီးတော့ အဲဒီ မူဝါဒဘောင်အတွင်းကနေ ကိုယ့်အခွင့်အရေးကို ယူမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဗမာလူထု တစ်ရပ်လုံးလည်း ထောက်ခံမှာပါ၊ ဘာလို့ဆို လူမျိုးတူ၊ ဘာသာတူ စိတ်ထားချင်းတူတဲ့ လူမျိုးတွေပဲ ထောက်ခံမှာပဲ၊ ကျနော်တို့လည်း ဝိုင်းဝန်းပြီး သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေကို မေတ္တာရပ်ခံမှာပါ” ဟု ပြောသည်။
KIA အနေဖြင့်လည်း ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ အခြားသော လူမျိုးစုများအား လက်နက်ကိုင် အနိုင်ကျင့်သော ပုံစံမျိုး မပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက ပြောသည်။
ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရာမှာ ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ တိုင်းရင်းသားအားလုံး သေသေချာချာ ညှိနှိုင်းရမှာဖြစ်ကြောင်း လီဆူအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးပါတီ (ဒူးလေးပါတီ) မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးလီပေါ်ရဲ့က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ဖက်ဒရယ်ကို KIO အဖွဲ့အစည်းအနေနဲ့ လက်ခံလို့ NCA ကို ဝင်ပါမယ်၊ နောက်ပြီးရင် ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု အခင်းအကျင်းတစ်ခု ဖော်ဆောင်သွားမယ်ဆိုရင်တော့ ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ ရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေပေါ့နော်၊ ကချင် ၆ မျိုး၊ ရှမ်းရယ်၊ ဗမာရယ်ရှိတယ်၊ ဒီကချင်ပြည်နယ် ဖက်ဒရယ်ယူနစ်မှာဆိုရင် တော့ သေသေချာချာ ညှိနှိုင်းရမယ့် အပိုင်းလေးတွေတော့ ရှိတာပေါ့နော်၊ ဖက်ဒရယ်လက်တွေ့ အကောင်အထည် ဖော်လာရင်တော့ ဒီကိစ္စ ညှိနှိုင်းရမယ့် အပိုင်းတွေ ရှိတယ်” ဟု ပြောသည်။
ရှမ်းနီတိုင်းရင်းသား တစ်ဦးကို တွေ့ရစဉ် (ဖရွန်းတီးယားမြန်မာ)
၁၉၄၇ ခုနှစ် ပင်လုံစာချုပ်ကို အခြေခံ၍ ၈ ပြည်နယ်မူဖြင့် သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်များကို အခြေခံကာ သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း ကချင်နိုင်ငံရေးသမား ဦးကွမ်ဂေါင်အောင်ခမ်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။
၎င်းက “အဓိကကတော့ ပြည်နယ်ကို အခြေခံတဲ့ ဖက်ဒရယ်နဲ့ သွားဖို့တော့ လိုတာပေါ့၊ ၈ ပြည်နယ်မူကို သွားဖို့ တော့ လိုပါလိမ့်မယ်၊ ၈ ပြည်နယ်နဲ့ မသွားပဲနဲ့ လုပ်လာခဲ့ရင်လည်း လုပ်လို့ရပါတယ်။ ဘယ်သူပဲဖြစ်ဖြစ် လက်နက် ကိုင်ပဲဖြစ်စေ၊ ဘယ်သူပဲဖြစ်ဖြစ် လုပ်လို့ရတယ်၊ ဒါပေမယ့် နောက်ဆက်တွဲက ဘာဖြစ်မလဲဆိုတာ ကျနော်တို့နိုင်ငံ ကို တည်ထောင်တာက ၁၉၄၇ ခုနှစ်၊ ပင်လုံစာချုပ်အရ ပြည်ထောင်စုဆိုတာကို ချုပ်ဆိုခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်ထောင်စု ပေါ်ပေါက်လာတယ်၊ ဒီဟာကို အခြေခံ ပြုလုပ်ပြီးမှ သွားဖို့တော့ လိုတယ်၊ ဒါမဟုတ်ဘူးဆိုရင် လူဦးရေများတာ ၁၃၅ မျိုးဟာမျိုးကို ကိုင်စွဲပြီးမှ လုပ်ရင် ၁၃၅ ပြည်နယ်က ဘယ်ဖြစ်နိုင်မလဲ။ သက်ဆိုင်ရာ ပြည်နယ်တွေရဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေ၊ အခွင့်အရေးတွေ ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်တွေ လုပ်ပြီးမှ သွားနိုင်ရင်တော့ အကုန်လုံး ညီတူညီမျှ ဖြစ်မှာပဲ၊ ဥပမာ ကချင်ပြည်နယ်မှာဆိုရင်လည်း ကချင်ကို အခြေခံပြီးမှ ဖွဲ့စည်းဖို့တော့ လိုတာပေါ့၊ ရှမ်းပြည်မှာဆိုရင် ရှမ်းကို အခြေခံပြီးမှ ဖွဲ့စည်းဖို့လိုတယ်၊ ဒီထဲမှာပါတဲ့ဟာတွေရဲ့ အကုန်လုံးကို စုပေါင်းပြီးမှ သွားဖို့တော့ လိုတယ်။ ဒါကတော့ ဖက်ဒရယ်ပုံစံမျိုးနဲ့ သွားမှဖြစ်မယ်” ဟု ပြောသည်။
ကချင်ပြည်နယ်တွင် ကချင်မျိုးနွယ်စု ၆ မျိုး အပါအဝင် ရှမ်းမျိုးနွယ်စု ၅ မျိုး၊ နာဂ၊ ဗမာ၊ ရခိုင်၊ လီဆူ စသည့် လူမျိုးများ နေထိုင်လျက်ရှိသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 345
CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆
အနောက်မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်မှ အကူအညီတောင်း၍ စေလွှတ်လိုက်သော ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့နှင့် နာဂလက်နက်ကိုင် ၂ ဖွဲ့ဖြစ်သည့် NSCN-K/AM နှင့် NSCN-K/YA တို့ တွေ့ဆုံ၍ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း နီးစပ်သူများထံမှ သိရသည်။
နမခသည် ခန္တီးဗျူဟာမှူးအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့ဖူးသူ နာဂလူမျိုး အငြိမ်းစား ဒုဗိုလ်မှူးကြီး ရိုဆန်ဂျူးနှင့် နာဂရိုးရာ ယဉ်ကျေးမှုဗဟိုအဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူများကို အကူအညီတောင်း၍ စေလွှတ်ကာ NSCN-K/AM နှင့် NSCN-K/YA အဖွဲ့တို့အား သွားရောက် တွေ့ဆုံပြီး နယ်မြေဒေသ တည်ငြိမ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များကို ဆွေးနွေးခဲ့ ကြသည်။
နာဂလက်နက်ကိုင် ၂ ဖွဲ့လုံးဖြင့် နီးစပ်သူတစ်ဦးက “ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးတာ မှန်ပါတယ်။ အန်းမိုင်ရဲ့ NSCN-K/AM အဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်နဲ့ ခန္တီးမှာ တွေ့ပြီး ဆွေးနွေးကြတယ်။ အသေးစိတ် သဘောတူညီချက်တွေတော့ မရသေးဘူး။ အဓိက ပြည်သူ့စစ်ဖွဲ့စည်းရေးကို ဆွေးနွေးတယ်။ ယုံးအောင်ရဲ့ NSCN-K/YA နဲ့က သက်သက် ဆွေးနွေးကြ တယ်”ဟု CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
အန်းမိုင် ဦးဆောင်သည့် နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ-ကပ္ပလန်/အန်းမိုင်(NSCN-K/AM)နှင့် နမခ၏ အကူအညီ တောင်းခံမှုကြောင့် ရိုဆန်ဂျူး၊ နာဂရိုးရာအဖွဲ့မှ ကိုယ်စားလှယ်တို့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၅ ရက် နေ့က ခန္တီးမြို့မှာ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။
NSCN-K/AM အဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
အဆိုပါ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးမှုတွင် တပ်မတော်ဘက်က နယ်မြေတည်ငြိမ်အေးချမ်းရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန်၊ ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့အဖြစ် ဖွဲ့စည်းရန်၊ ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး NSCN-K/AM ဘက်က လည်း မူဝါဒအရ လက်ခံကြောင်းနှင့် မည်သည့် ဒေသများကို လှုပ်ရှားအုပ်ချုပ်ခွင့်ပေးမလဲ ပြန်လည် ဆွေးနွေးခဲ့ ကြကြောင်း သိရသည်။
နာဂလက်နက်ကိုင်များအပြင် နာဂရိုးရာယဉ်းကျေးမှုဗဟိုကော်မတီနှင့် နီးစပ်သူတစ်ဦးကတော့ NSCN-K/AM နှင့် ဆွေးနွေးမှုက အပြုသဘောဆောင်ကြောင်း၊ အသေးစိတ်များကို နောက်တစ်ခေါက် ပြန်ဆွေးနွေးရန်လိုသေး ကြောင်း၊ NSCN-K/YA အဖွဲ့ကတော့ မလွယ်သေးကြောင်း CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ အန်းမိုင်ရဲ့ NSCN-K/AM က တပ်မတော်ဘက်က သဘောထားကို လက်ခံတယ်လို့ ကြားရတယ်။ ဒါပေမယ့် ယုံးအောင်ကတော့ သူတို့လက်မခံနိုင်ဘူးပေါ့။ ပြည်သူ့စစ်လုပ်မယ်ဆိုရင် သူတို့က တုန့်ပြန်မှုတွေ လုပ်ရလိမ့်မယ်လို့ ပြောတယ်။ တပ်မတော်နဲ့ နားလည်မှုအရ ဒီအတိုင်း နေထိုင်သွားလာလိုကြောင်းပဲ ပြောတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ ညှိတော့ ညှိနေတုန်းပဲ။ နောက်ဆုံး ဘာဖြစ်မလဲဆိုတာတော့ ဆက်ပြီးစောင့်ကြည့်ရအုံးမယ်”ဟု ပြောသည်။
ဦးယုံးအောင် ဦးဆောင်သည့် NSCN-K/YA အဖွဲ့နှင့် တွေ့ဆုံမှုကိုတော့ ၎င်းတို့ရှိရာ စစ်စခန်းသို့ တပ်မတော်မှ စေလွှတ်သည့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့က သွားရောက်၍ တွေ့ဆုံဆွေးနွေး ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
အန်းမိုင်နဲ့ လန်ညေးကို ထုတ်ပယ်လိုက်ကြောင်း NSCN-K/YA အဖွဲ့က ထုတ်ပြန်လာစဉ်
နာဂအမျိုးသားဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ(NSCN)ကို ၁၉၈၀ ခုနှစ်က ဖွဲ့စည်းခဲ့သော်လည်း ခေါင်းဆောင်များကြား သဘောထားများ ကွဲလွဲ၍ ၁၉၈၉ ခုနှစ်မှာ ဦးကပ္ပလန် ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့က NSCN-K အဖြစ် မြန်မာပြည်ဘက် မှာ အခြေချလှုပ်ရှားခဲ့ပြီး ဗွီးဗာနှင့်အိုက်ဇက်ရှီချီဆူ ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့က NSCN-IM အဖြစ် အိန္ဒိယဘက်မှာနေ ကာ လှုပ်ရှားခဲ့ကြသည်။
ထို့နောက် ဦးကပ္ပလန်သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ်မှာ ကွယ်လွန်သွားပြီးနောက် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးခမ်းငေါ်ကို ၂၀၁၈ ခုနှစ်၊ သြဂုတ် လမှာ NSCN-K ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တင်မြှောက်ခဲ့သော်လည်း ထိုနှစ် သြဂုတ် ၁၇ ရက်နေ့မှာ ပြန်လည် ဖြုတ်ချ၍ ဦးယုံးအောင်ကို NSCN-K ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တင်မြှောက်ခဲ့သည်။
ဦးခမ်းငေါ်သည် ဥက္ကဋ္ဌရာထူးမှ ဖြုတ်ချခံရပြီးနောက် အိန္ဒိယဘက်သို့ သူ၏ တပ်ဖွဲ့ဝင် အနည်းငယ်ဖြင့် ထွက်သွား ပြီး ၂၀၂၀ ခုနှစ်မှာ အိန္ဒိယနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူခဲ့သည်။
ထို့နောက် ဒုစစ်ဦးစီးချုပ် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး နီကီဆူမီ၊ ဝန်ကြီး စတားဆွမ်၊ စစ်ဦးစီးချုပ် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး ညမ်လန်တို့ ကိုလည်း ဦးယုံးအောင်က ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင် ၂၉ ရက်နေ့မှာ NSCN-K/YA အဖွဲ့ကနေ ထုတ်ပယ်လိုက်၍ နီကီဆူမီ ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့က NSCN-K/NK ဆိုသော အဖွဲ့ကိုဖွဲ့စည်း၍ လှုပ်ရှားခဲ့ပြီးနောက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ ၈ ရက်တွင် အိန္ဒိယအစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးယူလိုက်သည်။
ENDA တပ်ဖွဲ့ကိုတွေ့ရစဉ်
အလားတူ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် အန်းမိုင်နှင့် လန်ညေးတို့ကို NSCN-K/YA အဖွဲ့ကနေ ဦးယုံးအောင်က ထုတ်ပယ်ခဲ့ပြီး အဖွဲ့သစ် ထူထောင်မှုကို ဖျက်သိမ်းပြီး လက်နက်ချရန် သတိပေး ထုတ်ပြန်ခဲ့သေးသည်။
လက်ရှိမှာတော့ အန်းမိုင်သည် NSCN-K/AM အဖွဲ့ကို ထူထောင်၍ နာဂလူမျိုးများ လွတ်မြောက်ရေးအတွက် နာဂလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ အနေဖြင့် လှုပ်ရှားလျက်ရှိသည်။
အဆိုပါ အန်းမိုင် ဦးဆောင်သည့် NSCN-K/AM နှင့် ဦးယုံးအောင် ဦးဆောင်သော NSCN-K/YA အဖွဲ့ကြား တိုက်ပွဲများလည်း ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။
တခြားတစ်ဖက်မှာတော့ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) အမတ်များဖြစ်ခဲ့ဖူးသူများနှင့် NSCN-K မှ ထုတ်ပယ်ခံလိုက်ရသော အောင်ဆိုင်းတို့ ဦးဆောင်၍ အရှေ့နာဂအမျိုသားအဖွဲ့အစည်း/ အရှေ့နာဂ ကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (ENNO/ENDA)ကို KIA အကူအညီဖြင့် ဖွဲ့စည်းပြီး လှုပ်ရှားလျက်ရှိနေသည်။
- By CNI
- Category: နိုင်ငံရေး
- Hits: 240
CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆
အရပ်သားအစိုးရကို ဖြုတ်ချပြီးနောက် ပေါ်ပေါက်လာသော မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းနိုင်သည့် နည်းလမ်းများ မရှိတော့ဘူးလား သို့မဟုတ် ရှိသေးလားဆိုသည့်အပေါ် အားလုံးက မေးခွန်းထုတ်လျက်ရှိနေသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က မြန်မာ့တပ်မတော်မှ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD) အစိုးရကို ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ မဲစာရင်း အငြင်းပွားမှုအား မဖြေရှင်းဘဲ အစိုးရဖွဲ့စည်းရန် ကြိုးပမ်းသည်ဟုဆိုကာ ဖြုတ် ချခဲ့ပြီး နိုင်ငံတော်အာဏာကို ရယူခဲ့သည်။
ထို့နောက် မြန်မာ့တပ်မတော်အား ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုနှင့်အတူ ဒီမိုကရေစီအင်အားစုများက လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးကို ဆင်နွှဲခဲ့ကြခြင်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ စီပွားရေး အကျပ်အတည်းများ ရင်ဆိုင်နေရကာ လက်ရှိ ၃ နှစ်ကျော် ကြာလာသည့်တိုင် ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။
တော်လှန်ရေးအင်အားစုကို တွေ့ရစဉ်
လက်ရှိ မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေးမှာ ပဋိပက္ခတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေသည့် အဖွဲ့အစည်း များ၏ စိတ်ဆန္ဒအပေါ် မူတည်ကြောင်း၊ မိမိအကျိုး၊ အဖွဲ့အစည်းအကျိုးထက် နိုင်ငံ့အနာဂတ်ကို ဦးစားပေးသင့် ကြောင်း ရန်ကုန်စောင့်ကြည့်အဖွဲ့မှဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာညိုညိုသင်းက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “အဲဒီတော့ ဖြေရှင်းဖို့ နည်းလမ်းဆိုတာလည်း အမှန်ကတော့ ပါဝင်သူအားလုံးရဲ့ စိတ်ဆန္ဒအပေါ်မှာ ဖြေရှင်းလိုတဲ့ ပြေလည်လိုတဲ့ စိတ်ဆန္ဒရှိမှ ဖြစ်မှာလေ၊ အဲဒီလို စိတ်မရှိကြဘူးဆိုရင်တော့ ဒီနိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းက ပြေလည်ဖို့ လမ်းမမြင်ဘူးပေါ့နော်၊ အဲဒီတော့ ပါဝင်သက်ဆိုင်တဲ့သူ အားလုံးက ကိုယ့်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အကျိုး၊ ကိုယ်ပိုင်အဖွဲ့အစည်း အကျိုးထက် နိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ်ပေါ့၊ နိုင်ငံဂုဏ်သိက္ခာ၊ နိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ်ကို ဦးစားပေး စဉ်းစားပြီးတော့ ဦးစားပေး စဉ်းစားတတ်တဲ့ စိတ်စေတနာရှိမှ ဒီနိုင်ငံက သက်သာမှာပေါ့၊ မဟုတ်လို့ ရှိရင်တော့ ကမ္ဘာ့အလယ်မှာ အဆိုးရွားဆုံး နိုင်ငံအနေနဲ့ ဖြစ်သွားနိုင်တယ်လေ၊ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်း ဘာလို့ ဖြစ်လဲဆိုတော့ ခုနက အကျပ်အတည်းဖြစ်အောင် လုပ်နေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းရှိလို့ပဲ၊ အကျပ်အတည်းကို ပြေလည်စေ လိုတဲ့ စိတ်ဆန္ဒရှိဖို့လိုတယ်” ဟု ပြောသည်။
လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားမှု ရှည်ကြာလာခြင်းနှင့်အတူ အဖွဲ့အစည်း အသီးသီးတွင်လည်း လိုအပ်ချက်များ ရှိလာခြင်းကြောင့် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများတွင် လူသစ်စုဆောင်းမှု ပိုမိုလုပ်ဆောင်လာသလို နစကအနေ ဖြင့်လည်း ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ၊ အရန်တပ်ဖွဲ့ဥပဒေများကို ယခု ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။
ထို့အတူ တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း ၁၀ ဖွဲ့အနက် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO) နှင့် မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (NMSP) မှ ခေါင်းဆောင်အချို့ နှုတ်ထွက်ကာ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်းပြီး မြန်မာ့တပ်မတော်အား ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်သွားမည်ဟု အသီးသီးထုတ်ပြန်ခဲ့ကြသည်။
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်နေ့က နိုင်ငံရေးပါတီတွေနဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင် တွေ့ဆုံစဉ်
NCA လက်မှတ်ရေးထိုးစဉ်က ပါဝင်ခဲ့သော တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ထိုင်း၊ ဂျပန် အစရှိသဖြင့် အသိသက်သေအဖြစ် ပါဝင် ခဲ့ကြသော နိုင်ငံများအနေဖြင့် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ကူညီရန် လိုအပ်ကြောင်း မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ နိုင်သန်းရွှေက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ဟုတ်ကဲ့ အားလုံးတော့ ပုံမှန်အတိုင်း ပြန်ဖြစ်ဖို့ကတော့ ဆွေးနွေးဖို့လိုတာပေါ့၊ နောက်ပြီးတော့ ဒီ NCA လက်မှတ်ထိုးတုန်းက ပါဝင်တဲ့ သက်သေ အဖွဲ့အစည်း နိုင်ငံတွေကလည်း ဝိုင်းဝန်းပြီးတော့ ကျနော်တို့ ငြိမ်းချမ်းအောင်လုပ်ဖို့က အားလုံးတိုက်တွန်းဖို့ လိုတာပေါ့၊ ဝိုင်းဝန်းကူညီဖို့လိုတာပေါ့၊ ဒီငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပဋိပက္ခ ဖြေရှင်းဖို့အတွက်ကတော့” ဟု ပြောသည်။
ပြည်တွင်း လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခများကြောင့် ပြည်သူလူထုများမှာ စားဝတ်နေရေး အကျပ်အတည်း၊ ငွေကြေး ဖောင်းပွမှုဒဏ်၊ လုံခြုံမှုမရှိသော အဝန်းအဝိုင်း၊ တိုက်ပွဲများကြောင့် အရပ်သားသေဆုံးရမှု၊ ဘေးလွတ်ရာထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ရမှု စသည့် အကျပ်အတည်းများ ကြုံတွေ့နေကြရသည်။
အဆိုပါ အကျပ်အတည်းများကို ဖြေရှင်းနိုင်ရေး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအချို့၊ နိုင်ငံရေးပါတီ အချို့၊ အာဆီယံ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများကလည်း ကြိုးပမ်းနေသည့်တိုင် ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။