CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၆

ထိုင်းနိုင်ငံသားများမှလွဲ၍ နိုင်ငံခြားသားရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများအား လုပ်ကိုင်ခွင့်မပေးထားသည့် အလုပ်များကို ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်မိသည့်အတွက် ၆ လအတွင်း ဖမ်းဆီးခံရသည့် မြန်မာနိုင်ငံသား ၃၀၀ ကျော် ရှိကြောင်း ထိုင်းသတင်းများတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ၁၀ လပိုင်းမှ စတင်ကာ ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လ ၁၈ ရက်အတွင်း ထိုင်းနိုင်ငံသားများကိုသာ လုပ်ကိုင်ခွင့်ပေးထားသည့် အလုပ်များကို ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်မှုဖြင့် နိုင်ငံခြားသား ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား ၇၂၁ ဦး အား ဖမ်းဆီးရမိသည့်အထဲတွင် မြန်မာနိုင်ငံသား ၃၁၆ ဦးအထိ အများဆုံး ဖမ်းဆီးခံရခြင်းဖြစ်သည်။

ဥပဒေအရ လုပ်ကိုင်ခွင့်မရှိသော်လည်း ယခုကဲ့သို့ ဖမ်းဆီးခံရခြင်းမှာ ၎င်းနိုင်ငံသားများ၏ တိုင်ကြားမှုများကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း FED မှ အလုပ်သမားတာဝန်ခံ ဦးမင်းဦးက CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

“အခုဖြစ်တယ်ဆိုတာကလည်း ဒီလိုမျိုး လိုက်ပြီး စိစစ်ပြီးဖမ်းတာကလည်း သူတို့နိုင်ငံသားတွေကပဲ တိုင်တာပဲ။ အဲဒါမျိုးဖြစ်တာပေါ့။ ဥပမာ-ဈေးရောင်းတဲ့ဥစ္စာကို ဗမာပစ္စည်းရောင်းတယ်ပေါ့ ဗမာပစ္စည်း ရောင်းခွင့်ရှိလား ဆိုတော့ မရှိဘူး။ သူတို့ဈေးကွက်ကို ပြိုင်တာမဟုတ်ဘူးဆိုရင် တော်ရုံတန်ရုံ ပြဿနာမရှိဘူး။ ဒါပေမယ့် သူတို့ ဈေးကွက်ကို ပြိုင်တဲ့ဟာဖြစ်တယ်၊ ထိုင်းပစ္စည်းကို ဗမာက ‌ရောင်းပြီးလုပ်တယ်ဆိုရင် သူတို့မှာ မျက်စိဆံပင်မွှေး စူးတယ်လို့ပဲပြောရမယ်။ အဲဒါဆိုရင် သူတို့ မကျေနပ်ဘူးပေါ့။ မကျေနပ်လို့ တိုင်တဲ့အခါ အဲဒါ ပြဿနာ ဖြစ်တာပဲ။ အမှန်ကတော့ ပြောရရင် ရောင်းခွင့်ကိုမရှိတာ။ ဈေးရောင်းတဲ့အလုပ်သည် သူတို့နိုင်ငံသားတွေအတွက်ပဲ”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လမ်းဘေးတွင် ဝန်ဆောင်မှုပေးသည့် လုပ်ငန်းတစ်ခုကို မြင်တွေ့ရစဉ်

သို့သော် ထိုင်းနိုင်ငံသားအမည်ခံ၍ ဈေးရောင်းချခြင်းများ၊ မိမိကိုယ်တိုင် ဈေးရောင်းချခြင်းများပြုလုပ်ရာတွင် ထိုင်း အာဏာပိုင်များအား လာဘ်ပေးလာဘ်ယူ ငွေကြေးပေးဆောင်ကာ လုပ်ဆောင်နေကြခြင်းဖြစ်သော်လည်း ၎င်း နိုင်ငံသားများမှ တိုင်ကြားလာပါက စိစစ်ဖမ်းဆီးခံရသည်။

၎င်းအလုပ်အကိုင်များနှင့်ပတ်သက်၍ ကန့်သတ်ထားခြင်းများအား ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားဥပဒေတွင် ပြုပြင် ပြောင်းလဲပေးရန် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားအဖွဲ့အစည်းများပူးပေါင်းကာ ထိုင်းအစိုးရထံသို့ အကြံပြု တင်ပြတောင်းဆိုထားကြောင်း Arakan Workers Organization မှ ဒါရိုက်တာ ကိုနိုင်အောင်အောင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

လက်ရှိ ထိုင်းအစိုးရလက်ထက်တွင် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ဥပဒေနှင့်ပတ်သက်၍ ပြင်ဆင်ရန်ရှိနေပြီး သင်္ကြန် ပြီးနောက် သို့မဟုတ် လာမည့်နှစ်တွင် စတင်နိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ထိုပြင်ဆင်မှုတွင် တောင်းဆိုထားသည့် ကိစ္စများ ပါဝင်ခြင်းရှိ၊ မရှိအား စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

လမ်းဘေးတွင် စားသောက်ဖွယ်ရာများရောင်းချနေသည့် ဆိုင်တစ်ခု

Arakan Workers Organization မှ ဒါရိုက်တာ ကိုနိုင်အောင်အောင်က “၂၀၂၃ က သူတို့မှာ ၅ နှစ်တစ်ကြိမ် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားဥပဒေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့ လုပ်ဆောင်နေတာတွေရှိတယ်။ ပြုပြင် ပြောင်းလဲတဲ့အခါ ရွှေ့ပြောင်းအများစုဆီက သတင်းအချက်အလက်တွေကို သူတို့လိုချင်တယ်ဆိုပြီး အလုပ် သမားဝန်ကြီးဌာန ကိုယ်တိုင်လာပြီးတော့ NGO တွေနဲ့တွေ့ဆုံတာတွေ၊ အလုပ်သမားတွေနဲ့ တွေ့ဆုံတာတွေ သူတို့လုပ်ခဲ့တယ်။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ကတော့ အကြံဉာဏ်ပြုထားတယ်။ ဈေးရောင်းတဲ့ကိစ္စကို ပြန်လည် သုံးသပ်ဖို့အတွက် ဘာလို့ဆို ကျနော်တို့ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားအများစုက တစ်လတစ်ခါမှ လစာထုတ်ရတာ ရှိတယ်။ တခါတလေ ၄၅ ရက်နေမှ ထုတ်ရတဲ့အခါကြတော့ ဝင်ငွေ၊ ထွက်ငွေမမျှတော့ အကြွေးစနစ်နဲ့ ဝယ်စားရတာ ရှိတယ်။ ဒါကြောင့် ထိုင်းဆိုင်တွေက ဈေးဝယ်စားမယ်ဆိုရင် သူတို့အနေနဲ့ အဆင်မပြေဘူး။ အဲဒါတစ်ခု အကြောင်းပြထားတယ်။ ဥပဒေပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးမှာ ဒါတွေက ပါလာမလား၊ မပါလာဘူး လားဆိုတာကတော့ စောင့်ကြည့်ရမှာပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ထိုင်းနိုင်ငံသားများ၏ အလုပ်အကိုင်ကို ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်သည့် နိုင်ငံခြားသားအများစုအား ဘန်ကောက်တွင် အများဆုံး တွေ့ရှိရပြီး ဖူးခက်၊ ကော့စမွေ၊ ပတ္တရားနှင့် ချင်းမိုင်၊ မဲဆောက် စသည့် ခရိုင်ဒေသန္တရများတွင်လည်း ရှိကြောင်း သိရသည်။

ယခုဖမ်းဆီးရမိသူအများစုသည် လမ်းဘေးဈေးရောင်းခြင်း၊ ဆံပင်ညှပ်ခြင်း၊ ယာဥ်မောင်းခြင်းနှင့် နှိပ်နယ်ပေးခြင်း စသည့် လုပ်ငန်းများထဲတွင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်နေကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့၏ ပြောဆိုမှုအရ သိရ သည်။