CNI News
၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ မေလ ၁၀
တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်း (EAO) များ၏ နယ်မြေထိန်းချုပ်မှု ဘယ်လို ဖြစ်ပေါ်နေသလဲဆိုသည့် အပေါ် နိုင်ငံရေးနှင့် စစ်ရေးအကဲခတ်များကြား လေ့လာသုံးသပ်၍ မေးခွန်းထုတ်မှုများ ရှိနေကြသည်။
ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့(TNLA-MNDAA-AA)၏ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးနောက်ပိုင်း ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှ မြို့နယ် အချို့မှာ EAO အဖွဲ့အစည်း အချင်းချင်းအကြား နယ်မြေအငြင်းပွားမှုများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။
လက်ရှိ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ လက်နက်ကိုင်တိုက်ခိုက်ပြီး ရယူထားသည့် နယ်မြေအချို့ကို ပိုင်ဆိုင်သည်ဟု ယူဆနေကြောင်း၊ ခိုင်မာသည့် ဘုံအစိုးရမရှိဘဲ တိုင်းပြည်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေး မရရှိနိုင်ကြောင်း နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦးက သုံးသပ်သည်။
TNLA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
၎င်းက “အဲဒါတွေကတော့ ဘယ်တော့မှ ဖက်ဒရယ်စနစ်လုပ်လို့ မရဘူး။ ခိုင်မာသော ဘုံအစိုးရမရှိဘဲနဲ့ တိုင်းပြည် ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးက မရှိနိုင်ဘူးဆိုတာ လက်တွေ့ လက်ညိုးထိုးပြလို့ ရတာပေါ့နော်၊ အဲဒီတော့ ငါလူတွေ အသေခံရ လို့ ဒီနယ်မြေကို ငါရထိုက်တယ်ဆိုတဲ့ TNLA ရဲ့ ယူဆမှုက နမ့်ခမ်းကို သူရယူတယ် အဲဒီလိုပဲ ယူဆတယ်၊ ဒါသိပ် မှားတာပေါ့နော်၊ သိန္ဒီစော်ဘွားကြီး လွတ်လပ်ရေးရပြီးခါစ သတ်မှတ်ပေးတဲ့ကချင် ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း ကချင် လူနည်းစု ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေး ဒေသဆိုပြီးတော့ တရားဝင် သတ်မှတ်ပေးထားတဲ့ အထဲမှာ နမ့်ခမ်းမပါဘူး။ မူဆယ်နဲ့ နမ့်ခမ်း ပါတယ်၊ ပလောင်မပါဘူး။ ပလောင်ကို အစကတည်းက ပေးမထားဘူး။ သူက ပလောင် တောင်တန်းမှာ နမ့်ဆန်စော်ဘွားကြီးရဲ ကွပ်ကဲမှုအောက်မှာ ပလောင်တောင်တန်းက အစကတည်းက ရှိထားပြီး သား။ မိုးကုတ်၊ ဖောင်းဆိုင် အခုကျနော်တို့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌကြီးဖြစ်တဲ့ ကာ/လုံ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်တဲ့ ဦးတီခွန်မြတ်က ဖောင်းဆိုင်စော်ဘွားရဲ့သား သူက ဖောင်းဆိုင်ပြည်သူ့စစ်ခေါင်းဆောင် သူလည်း ကချင်ပဲ၊ အဲဒါကို ကချင်ကနေပြီးတော့ တစ်ခါ MNDAA ကိုးကန့်ကနေပြီးတော့ မောင်းထုတ်တာ ကိုးကန့်က အဲဒီနေရာနဲ့ မဆိုင်ဘူး။ ကိုးကန့်က သံလွင်မြစ်ရဲ့ အရှေ့ဖက်ပဲ ဖြစ်တယ်၊ ဒါမျိုးတွေပေါ့နော်၊ သမိုင်းအစဉ်အလာမရှိဘဲနဲ့ လာလုပ်နေတာ၊ ဒါတွေက အထောက်အထားလည်း မရှိဘူး။ သူတို့ အချင်းချင်းတော့ ကျနော်ထင်တယ်လေ ဒါက ဘာပြသလဲဆို တော့ ဒီလူဒီလူတွေရဲ့ စနစ်က မအောင်မြင်ဘူး။ ခိုင်မာတဲ့ ဘုံအစိုးရတစ်ခု ပြန်ဖြစ်လာမှပဲ အားလုံးက မြန်မာပြည် က အင်္ဂလိပ်လက်အောက်ကနေ ငြိမ်သလို ငြိမ်သွားလိမ့်မယ်လို့ ကျနော်ထင်တယ်” ဟု ပြောသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ကွတ်ခိုင်မြို့တွင် ကချင်အမျိုးသားတော်လှန်ရေးနေ့ ကျင်းပရန် ပြင်ဆင်နေချိန် တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော်(TNLA)မှ တားဆီးကန့်ကွက်ခဲ့သလို ကွတ်ခိုင်မြို့ရှိ KIA ၏ ဆက်ဆံရေးရုံးကို ဖယ်ရှားခိုင်းသည့် ဖြစ်စဉ်များ ရှိခဲ့သည်။
ထို့အတူ မူဆယ်ခရိုင်၊ မုံးကိုးမြို့ရှိ KIA ရုံးကို မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ် တပ်မတော်(MNDAA)က ချိတ်ပိတ်သည့် ဖြစ်စဉ်များလည်း ရှိခဲ့သလို ကွတ်ခိုင်မြို့နယ်အတွင်းမှာ MNDAA နှင့် TNLA ကြား နယ်မြေအငြင်း ပွား၍ ပစ်ခတ်မှုများလည်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။
အလားတူ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ နမ့်ခမ်းမြို့နယ်တွင် ရှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ(SSPP)နှင့် TNLA ကြား နယ် မြေအငြင်းပွားနေသလို အုပ်ချုပ်ရေးအားပြိုင်လျက်ရှိသည်။
အဆိုပါ နယ်မြေအငြင်းပွားမှု ပြဿနာများမှာ ယခင်ကတည်းက ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်ဟု မြန်မာ့နိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးကြီးမြင့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။
MNDAA တပ်ဖွဲ့ကို တွေ့ရစဉ်
၎င်းက “အဲဒါကတော့ ဖြစ်မှာပဲလေ၊ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒီလောက် နှစ်ပေါင်း ၆၂ ခုနှစ်ကနေစပြီးတော့ ဒီဖက်မှာ လုံးဝကို တိုင်းရင်းသားတွေကို လှည့်မကြည့်ခဲ့တာလေ၊ မင်းတို့လည်း နေသာသလိုနေ ငါတို့လည်း နေသာသလိုနေ မယ်၊ မင်းတို့ ဘာမှ သိပ်ပြန်မပြောနဲ့ ဒါပဲ၊ ခိုင်းတာလုပ် ပြောတာနားထောင်၊ အဲဒီအဆင့်က တက်မှ မလာတာ။ နှစ်ပေါင်းများစွာ၊ အဲဒီပြဿနာတွေက နည်းတဲ့ပြဿနာတွေ မဟုတ်ဘူးလေ၊ ဒီကြားထဲမှာ ကူမင်တန်ပြဿနာတွေ နောက်တစ်ခါ အမေရိကန် CIA ပြဿနာတွေ၊ နောက်တစ်ခါ တရုတ်ပြန်ကနေ ၈၈ နောက်ပိုင်းမှာ လုံးဝ ဝင်ရောက် လာပြီးတော့ ဗမာပြည်ကို ပြန်ပြီးတော့ သူ့ပိုင်နက်နယ်မြေသဘော ကြိုးစားတဲ့ဟာတွေ အဲဒီဟာတွေ နောက် ဗမာအစိုးရကနေပြီးတော့ စစ်အာဏာရှင်ကနေပြီးတော့ NLD ကို ဝိုင်းတိုက် ချေမှုန်းဖို့အတွက် တိုင်းရင်းသားတွေ ကို မင်းတို့ လုပ်ချင်ရာလုပ်ဆိုပြီး လွတ်ပေးထားပြီးတော့ အဲဒီလိုပဲ သူတို့လည်း ပျော်သလို နေခဲ့တာပဲ၊ နှစ်ပေါင်း များစွာ ပျော်သလိုနေခဲ့တာပဲ၊ အဲဒါတွေ အခုစုပြုံရှင်းဖို့ကတော့ လွယ်တော့ မလွယ်ဘူးထင်တယ်နော်၊ အဲဒီဟာက အခု သေနတ်တွေလည်း ကိုင်ထားပြီဆိုတော့ သေနတ်ကိုင်ထားတဲ့ လူအချင်းချင်းကတော့ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် မလေးစားလည်းဘဲ မလေးစားရင် သေမှာပဲလေ အဲဒီတော့ မလေးစားချင်လည်း နေကြပေါ့၊ အဲဒါပဲ ရှိတာပဲ” ဟု ပြောသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် SSPP နှင့် TNLA အကြားတွင် သော်လည်းကောင်း၊ SSPP နှင့် MNDAA အကြားတွင် သော်လည်းကောင်း၊ TNLA နှင့် KIA အကြားတွင် သော်လည်းကောင်း၊ KIA နှင့် MNDAA အကြားတွင် သော်လည်း ကောင်း၊ MNDAA နှင့် TNLA အကြားတွင် သော်လည်းကောင်း နယ်မြေအငြင်းပွားမှုများနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးအားပြိုင် မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်၊ SSPP၊ KIA၊ TNLA၊ MNDAA၊ သျှမ်းပြည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကောင်စီ (RCSS) အပါအဝင် ပြည်သူ့စစ်များလည်း လှုပ်ရှားလျက်ရှိနေသည်။
