CNI International News

ဝါရှင်တန်၊ ဩဂုတ် ၂

အယ်လ်ကိုင်းဒါးက ခေါင်းဆောင် အေမန်အယ်ဇာဝါဟာရီသည် အာဖဂန်နစ္စတန်အတွင်း ခိုလှုံပုန်းအောင်နေခဲ့ရာ ယခင် သီတင်းပတ် အကုန်ပိုင်းတွင် အမေရိကန်၏ ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးသွားခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။

၎င်းသည် အယ်လ်ကိုင်းဒါး ကွန်ရက်တည်ထောင်သူ အိုစမာဘင်လာဒင်ကို ၂၀၁၁ ခုနှစ်၌ အမေရိကန်တို့ ရှာဖွေ သတ်ဖြတ်ခဲ့ ပြီးနောက် ယခုတဖန် အယ်လ်ကိုင်းဒါးတို့အတွက် အကြီးမားဆုံး ထိုးနှက်ချက် ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ဇာဝါဟာရီသည် နှစ်ပေါင်းများစွာ ပုန်းအောင်း နေခဲ့ရပြီး သူ့ကို ရှာဖွေသတ်ဖြတ်နိုင်ခဲ့သည့် စစ်ဆင်ရေးသည် ဂရုတစိုက်ဖြင့် စိတ်ရှည် ဇွဲရှိခဲ့ခြင်း၏ ရလဒ်ဖြစ်ကြောင်း အကြမ်းဖက်ဝါဒ နှိမ်နင်းရေးနှင့် ထောက်လှမ်းရေးဆိုင်ရာ အမေရိကန် အသိုင်း အဝိုင်းမှ ဝါရင့်တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက သတင်းထောက်များကို ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာက ရေးသားဖော်ပြသည်။

အိုစမာဘင်လာဒင်မသေခင်က အတူတွေ့ရတဲ့ ဇာဝါဟာရီ (Reuters)

ယခုကဲ့သို့ အမေရိကန်တို့ ကြေညာချက် မထုတ်မီအထိ ဇာဝါဟာရီသည် ပါကစ္စတန်လူမျိုးစုနယ်မြေ (သို့မဟုတ်) အာဖဂန် နစ္စတန်နိုင်ငံအတွင်း တစ်နေရာရာတွင် သက်ရှိထင်ရှား ရှိနေဆဲဖြစ်သည်ဟု သို့လော သို့လော ကောလာဟလများ ထွက်နေခဲ့ သည်။

အမည်မဖော်လိုသူ အမေရိကန် အစိုးရအရာရှိ တစ်ဦးကတော့ အဆိုပါ ရှာဖွေသတ်ဖြတ်မှု စစ်ဆင်ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အောက်ပါ အသေးစိတ် အချက်အလက်အချို့ကို ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့သည်။

“အမေရိကန်အစိုးရသည် ဇာဝါဟာရီကို ထောက်ပံ့နေသည်ဟု အကဲဖြတ် သုံးသပ်ရသည့် ကွန်ရက်တစ်ခုကို နှစ်အတန်ကြာ သတိထား စောင့်ကြည့်ခဲ့ကြောင်း၊ ယမန်နှစ်တွင် အမေရိကန်တပ်များ အာဖဂန်မှ ဆုတ်ခွာပြီးသော်လည်း အဆိုပါကွန်ရက်နှင့် အယ်လ်ကိုင်းဒါးများကို ဂရုတစိုက် ထောက်လှမ်းနေခဲ့ကြောင်း” ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုနှစ်ထဲတွင် ဇာဝါဟာရီ မိသားစုတစ်စုလုံး ကဘူးလ်မြို့တော်ရှိ လုံခြုံစိတ်ချရာ နေအိမ်တစ်လုံးသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခဲ့ရာ မှာ ဇနီးသည်၊ သမီးနှင့် မြေးများပါ ပါလာခဲ့ကြသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးက ဇာဝါဟာရီ၏ တည်နေရာကို အတိအကျ ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့သည်။

လပေါင်း အတန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ဗဟိုထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ (စီအိုင်အေ) အရာရှိများသည် ကဘူးလ်မြို့ရှိ နေအိမ် တစ်လုံးတွင် ဇာဝါဟာရီ ဘေးကင်းလုံခြုံစွာ ရှိနေကြောင်း ပိုမိုယုံကြည်လာခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ အထက်အရာရှိများထံသို့ အစီရင်ခံ တင်ပြခဲ့ကြသည်။ ထိုအစီရင်ခံစာများကို စုစည်းအနှစ်ချုပ်၍ သမ္မတ ဘိုင်ဒန်ကို ဒိုင်ခံတင်ပြရသူကတော့ အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေး ဂျိတ်ဆူလီဗန် ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်သမ္မတ ဘိုင်ဒန် (Reuters)

“အခုစစ်ဆင်ရေးကို လုပ်ဆောင်နိုင်ဖို့ သီးခြားလွတ်လပ်တဲ့ သတင်းရင်းမြစ်တွေ ကနေတစ်ဆင့် သူရဲ့လူမှုဘဝ နေထိုင်ပုံ တစ်ခုလုံးကို သတင်း တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်” ဟု အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ရိုက်တာသို့ ရှင်းပြသည်။

ဇာဝါဟာရီသည် ကဘူးလ်မြို့တော်ရှိ ဘေးကင်းရာအိမ်သို့ စတင် ရောက်ရှိပြီး နောက်ပိုင်း အပြင်ဘက်ထွက်သည်ကို သိပ် မတွေ့ရသည်မှာ ယခုနောက်ဆုံး လသာဆောင်တွင် ရှိနေစဉ် ဒရုန်းလွှတ် တိုက်ခိုက်ချိန်အထိ ဖြစ်ကြောင်း အဆိုပါ အရာရှိက ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးသည် ၎င်းနေထိုင်ရာ အိမ်ပုံစံ တည်ဆောက်ပုံနှင့် ကြံ့ခိုင်ပုံတို့ကို သေချာစေ့စပ်စွာ စူးစမ်းနေခဲ့ ကြသည်။ အရပ်သားများနှင့် ဇာဝါဟာရီ မိသားစုကို အန္တရာယ် အနည်းဆုံးဖြစ်အောင်အတွက် ဇာဝါဟာရီကို သတ်မည့် စစ် ဆင်ရေးတွင် အိမ်တည်ဆောက်ထားပုံနှင့် သွားလာလှုပ်ရှားပုံ သဘောသဘာဝများကို ကြိုတင်စုံစမ်းခဲ့ကြသည်။  

မကြာသေးမီ ရက်သတ္တပတ်များ အတွင်းတွင် အမေရိကန်သမ္မတသည် ထောက်လှမ်းရေး အစီရင်ခံစာများကို ဆန်းစစ်ကာ အကောင်းဆုံး စစ်ဆင်ရေး လမ်းကြောင်းကို စဉ်းစား အကဲဖြတ်ရန် အဓိကအကြံပေး ပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များကို အစည်းအဝေး ခေါ်ယူခဲ့သည်။

တာလီဘန်စစ်သားတစ်ဦး (Reuters)

ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်တွင် စီအိုင်အေညွှန်ကြားရေး ဝီလျံဘန့်စ် အပါအဝင် အမေရိကန်အစိုးရ အဖွဲ့ဝင်များက အိမ်ဖြူတော် ရုံးခန်းတွင် အဆိုပြုထားသည့် စစ်ဆင်ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ဘိုင်ဒန်ကို အကျဉ်းချုံး တင်ပြခဲ့ကြသည်။

“ဘိုင်ဒန်က ကျနော်တို့သိထားတဲ့ အချက်အလက်တွေကို ဘယ်လိုရတာလဲဆိုတဲ့ အသေးစိတ် မေးခွန်းတွေ မေးခဲ့ပါတယ်” ဟု အမည်မဖော်လိုသူ အမေရိကန် ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိက ပြောသည်။

ထို့နောက် သမ္မတဘိုင်ဒန်သည် ထောက်လှမ်းရေး အသိုက်အဝန်း၏ ဆက်စပ် သတင်းတည်ဆောက်ထားပြီး အစည်းအဝေး ခန်းမသို့ ယူဆောင်ချပြလာသည့် ဘေးကင်းလုံခြုံသော ဇာဝါဟာရီ၏ အိမ်ပုံစံကို အနီးကပ်စစ်ဆေးခဲ့သည်။

အလင်းရောင်၊ ရာသီဥတု၊ ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းသုံး ပစ္စည်းများနှင့် စစ်ဆင်ရေး အောင်မြင်နိုင်ခြေနှင့် အခြား သက်ရောက် မှု ရှိနိုင်သည့်အကြောင်း ဘိုင်ဒန်က စစ်စစ်ပေါက်ပေါက် မေးမြန်းခဲ့ကြောင်း အဆိုပါအရာရှိက ပြောသည်။

ကဘူးလ်မြိုတွင် ဂယက်ရိုက်ခတ်မှု ဖြစ်နိုင်ခြေ အလားအလာများကိုလည်း လေ့လာသုံးသပ်ဖို့ သမ္မတက ညွှန်ကြားခဲ့ပါတယ်။

ထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ အချင်းချင်း တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ဝိုင်းဖွဲ့ထား၍ ရရှိသမျှ ထောက်လှမ်းရေး သတင်းများကို စစ်ဆေး ခဲ့ကြသည်။

တာလီဘန်တပ်ဖွဲ့များ (Reuters)

ထို့နောက် ဇာဟီရီသည် ၎င်း၏ အယ်လ်ကိုင်းဒါ ကွန်ရက် ဆက်လက် ဦးဆောင်နေမှုကို အခြေခံ၍ တရားဝင် ပစ်မှတ်ဖြစ် ကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။

ဇူလိုင်လ ၂၅ ရက်တွင် သမ္မတသည် ၎င်း၏ အဓိက အကြံပေးများနှင့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များကို ခေါ်ယူခဲ့ပြီး ဇာဝါဟာရီကို သတ်ဖြတ်ခဲ့လျှင် တာလီဘန်များနှင့် အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးကို မည်ကဲ့သို့ ထိခိုက်မည်ကို ဆွေးနွေးခဲ့သည်။

အစည်းအဝေး ခန်းမအတွင်းသို့ ရောက်ရှိလာသူထံမှ အမြင်များကို တောင်းခံပြီးနောက်၊ အရပ်သား သေဆုံးမှု အန္တရာယ်ကို နည်းပါးစေမည့် အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်၍ ဘိုင်ဒန်က "တိကျ၍ အံဝင်ခွင်ကျဖြစ်သော မောင်းသူမဲ့လေယာဉ် (ဒရုန်း)ဖြင့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု" ကို ခွင့်ပြုခဲ့သည်။

စစ်ဆင်ရေးနေ့က အသင့်ပြင်ဆင်မှု အနေအထား လုပ်ဆောင်ချက် အားလုံးသည် ည ၉ နာရီ ၄၈ မိနစ်တွင် အပြီးသတ်ခဲ့သည်။

ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်၊ ဂရင်းနစ် စံတော်ချိန် နံနက် ၁ နာရီ၊ ၄၈ မိနစ်တွင် ဒရုန်းဖြင့် ပူးတွဲ တပ်ဆင်ပေးလိုက်သော ‘ငရဲမီး’ အမည် ရှိ ဒုံးကျည်များ ဇာဝါဟာရီထံသို့ ဆိုက်ဆိုက်မြိုက်မြိုက် ရောက်ရှိသွားတော့၏ ။   ။

Source: Reuters