CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီ ၁၇

တရားမဝင် ငွေလွှဲ/ငွေလဲလှယ်နေမှုများကို တားဆီးနိုင်ရန်အတွက် တရားမဝင် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်းများကို ဖမ်းဆီး အရေးယူလာခြင်း ဖြစ်သည်ဟု စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ငွေလဲလုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။

တရားမဝင် ငွေလွှဲ/ငွေလဲလှယ်သည့် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများထဲမှ သံသယဖြစ်ဖွယ် (၉၉)ဦးနှင့်ပတ်သက်၍ စိစစ်ဆောင်ရွက်ခဲ့ရာ မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့က လူပုဂ္ဂိုလ်(၂၀)ဦးကို အမှုဖွင့်အရေးယူထားကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်မှ ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

ပြည်ပရောက် မြန်မာများသည် တရားမဝင် ငွေလွှဲ/ငွေလဲလှယ်သည့် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်းများကို အဓိကအများဆုံး အသုံးပြု၍ ငွေလွှဲကြသည့်အတွက် ဗဟိုဘဏ်အနေဖြင့် ယခုကဲ့သို့ ဟွန်ဒီလုပ်ငန်းများအား ဖမ်းဆီးအရေးယူလာ ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးသက်ဇော်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ဒေါ်လာနဲ့ ကျပ်ငွေကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “ဟွန်ဒီကိုတော့ သူတို့ ကိုင်တွယ်ချင်တာကြာပြီ။ ဒါပေမယ့် သေသေချာချာ မကိုင်တွယ်နိုင်တာပေါ့။ အခု လည်း ဖမ်းထားလို့ရတာနဲ့ ကိုင်တွယ်လို့ရတာတော့ ကွာခြားမှာပေါ့။ အရင်တုန်းက သိပ်အရေးမယူဘူးဆိုတာက အလုပ်သမားအင်အား နည်းတာကို။ ဒီလောက်ကြီး မက်လောက်စရာ မရှိဘူးပေါ့ တိုင်းပြည်ကိုဝင်လာမယ့် ပိုက်ဆံ။ အခုက အလုပ်သမားက သန်းနဲ့ချီသွားတဲ့အခါကြတော့ ဗမာပြည်ထဲကို ပြန်ဝင်တဲ့ ပိုက်ဆံ amount က အရမ်းများတယ်လေ။ ဗမာပြည်မှာ မစီးဝင်ဘဲ နိုင်ငံခြားမှာပဲ လှည့်လည်သွားတော့ အလုပ်သမားတွေက လုပ် သလောက် ပိုက်ဆံရပေမယ့် နိုင်ငံတော်က ရသင့်ရထိုက်တဲ့ ပိုက်ဆံမရဘူးပေါ့။ ဒါကြောင့် အခုလို အရေးယူ ဆောင်ရွက်တယ်လို့ မြင်တယ်။ ဒီဟွန်ဒီက အခုလိုဖမ်းလို့လည်း ပျောက်ကွယ်သွားမှာတော့ မဟုတ်ဘူး။ ဗမာ ပြည်သူလူထုက မလုပ်ပါနဲ့ဆိုရင် အင်မတန် ခိုးကြောင်ခိုးဝှက်နဲ့ သိပ်လုပ်တာ” ဟု ပြောသည်။

တရားမဝင် ငွေလွှဲ/ငွေလဲလှယ်သည့် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်းများသည် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်းများစွာမှစတင်ကာ လက်ရှိ အချိန်အထိ အများအပြား ပေါ်ပေါက်နေခြင်းဖြစ်ပြီး ဈေးကွက် အခိုင်အမာရှိနေသည့် လုပ်ငန်းတစ်ခုဟု သတ်မှတ် ၍ရသောကြောင့် ယခုကဲ့သို့ ဖမ်းဆီးအရေးယူခြင်းဖြင့် ထိရောက်မှု ရှိနိုင်မည်မထင်ကြောင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင် များက ထောက်ပြကြသည်။

အဆိုပါ တရားမဝင် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများထံမှ သက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် လာဘ်ပေး/ လာဘ်ယူမှုများလည်း ရှိနိုင်‌ကြောင်း၊ ထိုလာဘ်ပေး/လာဘ်ယူမှုများကြောင့် များပြားလှသည့် တရားမဝင် ဟွန်ဒီ လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများကို ထိထိရောက်ရောက် ဖမ်းဆီး အရေးမယူနိုင်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်းလည်း သုံးသပ်မှုများ ရှိသည်။

မြန်မာကျပ်ငွေ ၅၀၀၀ တန်များကိုတွေ့ရစဉ်

အမှုဖွင့် အရေးယူခံထားရသူ ၂၀ ဦးမှာ လိုင်စင်ရယူထားခြင်းမရှိဘဲ ထိုင်း၊ တရုတ်နှင့် မလေးရှားရှိ မြန်မာ အလုပ် သမားများ၏ လစာငွေများအား တရားမဝင် လွှဲပြောင်းထုတ်ပေးသူ ၉ ဦး၊ ကုန်ပစ္စည်း ဝယ်ယူခြင်းများအတွက် တရားမဝင် ငွေလွှဲပြောင်းပေးချေပေးသူ ၃ ဦးနှင့် နိုင်ငံခြားငွေမှ မြန်မာကျပ်ငွေသို့ လဲလှယ်ပြီး ပြည်တွင်း၌ ငွေလွှဲ ပြောင်းထုတ်ပေးသူ ၈ ဦးတို့ဖြစ်ကြသည်။

ပြည်ပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသား အများစုသည် တရားဝင် ငွေလွှဲလုပ်ငန်းများထက် တရားမဝင် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်းများမှ အဓိကအများဆုံး ငွေလွှဲ/ငွေလဲလှယ်ကြခြင်းမှာ ကျပ်ငွေပေါက်ဈေး ပိုမိုရရှိသည့်အပြင် အခြားသော ဝန်ဆောင်မှု များမှာလည်း ကွာခြားသည့် အတွက်ကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှားတွင် နေထိုင်လျက်ရှိသည့် မွှားမိုက်ကယ်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

၎င်းက “ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောရရင်တော့ ဒီလိုမျိုး ငွေလွှဲလုပ်ငန်းတွေ ရှိမှသာလျှင် ဒီဘက်က အခြေခံ လူတန်းစား တွေနဲ့ ဘာမှမရှိတဲ့ အိုသမားတွေအတွက်က ဒါတွေနဲ့ပဲ အဆင်ပြေတဲ့အတွက် ဒီလူတွေရှိမှ အဆင်ပြေနိုင်မယ်။ ဒီလိုမျိုး black change money လေးတွေကြတော့ အိမ်တိုင်ရာရောက် အဆင်ပြေတယ်။ ကွာခြားချက်က ငွေဈေး မှာကြတော့လည်း ကွာဟတယ် ၂ ကျပ် ၃ ကျပ်လောက်။ black တွေက နည်းနည်း ပိုတယ်။ ပြီးရင် ငွေလွှဲခ ဝန်ဆောင်မှုကိုလည်း ဒီဘက်ကဘဏ်ကို ပေးဆောင်ရတဲ့ amount ကလည်း များတယ်။ Black money တွေမှာ မြန်မာဆိုင်တွေမှာ လွှဲတာကြ ဝန်‌ဆောင်ခ ပိုနည်းတယ်။ ပြီးရင် အဓိကက မြန်မာပြည်မှာ KPay, Wave Money နဲ့ပဲလွှဲနေတဲ့အတွက် နေ့ချင်းထုတ်လို့ရတယ်။ ဒီဘက်က အလုပ်သမားတွေ အတွက်လည်း အများကြီး အဆင်ပြေ တယ်။ သူတို့ပြောတဲ့ တရားဝင် bank to bank သွားမယ်ဆိုရင် အနည်းဆုံး တစ်ပတ်လောက်ကြာမယ်။ ပြီးသွား ရင် ဝန်ဆောင်မှုလည်းများတယ်။ Overstay တွေအတွက် လုံးဝ လွှဲလို့မရဘူး ဖြစ်တယ်” ဟု ပြောသည်။

 ငွေလဲလုပ်ကိုင်သူများကိုတွေ့ရစဉ်

ရွှေနှင့်ငွေကြေးဈေးကွက် စောင့်ကြည့်ထိန်းသိမ်းကြပ်မတ်ရေး လုပ်ငန်းကော်မတီ၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၊ တရား ဥပဒေစိုးမိုးရေး အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပူးပေါင်း၍ တရားမဝင် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ကြောင်း ကျော်စောသတင်း ပေါ်ပေါက်သူများအား စစ်ဆေးမေးမြန်းခြင်းနှင့် ၎င်းတို့၏ ဘဏ်စာရင်းများနှင့် ဘဏ်စနစ်ကို အသုံးပြု၍ ငွေလွှဲ ပြောင်းခြင်းများအား စိစစ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဗဟိုဘဏ်၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။

တရားမဝင် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်းများ လျော့နည်း ပပျောက်စေရေးအတွက် တရားဝင် ငွေလွှဲလုပ်ငန်းများဖွံ့ဖြိုးစေရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပြည်ပငွေလွှဲလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ခွင့်ပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းအရ ပြည်ပငွေလွှဲလုပ်ငန်း လိုင်စင် အား ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့အထိ စုစုပေါင်းကုမ္ပဏီ(၁၄)ခုကို လိုင်စင်ချထားပေးခဲ့ပြီး ဖြစ်ကြောင်း ဗဟိုဘဏ်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

ထို့အပြင် ဗဟိုဘဏ်အနေဖြင့် တရားမဝင် ဟွန်ဒီလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများအား စိစစ်တွေ့ရှိပါက ဥပဒေပြဋ္ဌာန်း ချက်များနှင့်အညီ အရေးယူရန် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး အဖွဲ့အစည်းများသို့ သတင်း ပေးပို့ အကြောင်းကြား လျက်ရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။