CNI News

၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၅

ရွှေသန့်စင်ထုတ်လုပ်ရာတွင် အဓိကကုန်ကြမ်းဖြစ်သည့် နိုက်ထရစ်အက်ဆစ်သည် လက်ရှိမှာ ဈေးကွက်အတွင်း ပြတ်လပ်မှု ဖြစ်ပေါ်နေပြီး ဈေးနှုန်းများလည်း အဆမတန် မြင့်တက်လာနေသည်ဟု ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။

ရွှေဈေးကွက်အတွင်း ရွှေသန့်စင်သည့်အက်ဆစ် ဝယ်ယူရာတွင် ရှားပါးမှု ဖြစ်ပေါ်နေခြင်းကြောင့် ယခင်က ၅ ဂါလံလျှင် ၂ သိန်းခန့်သာ ရှိသော်လည်း လက်ရှိမှာတော့ ၁၀ သိန်းဝန်းကျင် ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ ဈေးနှုန်းမြင့်တက် သွားခြင်းကြောင့် ရွှေသန့်စင်ရာတွင် ပေးဆောင်ရသည့် နှုန်းထားများလည်း မြင့်တက် သွားသည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း၊ အတွင်းရေးမှူး ဦးအုန်းမြိုင်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြော သည်။

၎င်းက “ရှားပါးဆိုတာတော့ ကြားတယ်။ ၁၀ သိန်းဝန်းကျင်လောက် ဖြစ်နေတယ်လို့ ကြားတယ်။ ၅ ဂါလံပုံးတွေ လေ၊ ၅ ဂါလံပုံး တစ်ပုံးကိုပေါ့။ အရင်တုန်းက ၁ သိန်းခွဲ ၂ သိန်းဝန်းကျင်က စတက်လာတာလေ။ အဲဒီအတွက် ကြောင့် ရွှေသန့်စင်တဲ့ နှုန်းထားတွေလည်း တအားမြင့်တက်သွားတာပေါ့။ ရွှေထုတ်လုပ်မှုပေါ်မှာတော့ သက်ရောက်မှုတော့ ရှိနိုင်တာပေါ့။ ထုတ်လုပ်တဲ့ ကုန်ကျစရိတ်က ပိုပြီး တက်သွားတာပေါ့။ ရွှေသန့်စင်ခတွေက အခုဆိုရင် တစ်ကျပ်သားဆိုရင် ၆၅၀၀ တို့ ဖြစ်သွားပြီလေ အရင်က ၃၅၀၀၊ ၄၀၀၀ ဖြစ်နေတဲ့ဟာက။ အဲဒီအတွက် ကြောင့်ပေါ့နော် သန့်စင်တဲ့နှုန်းထား တက်သလို ရွှေဈေးမှာလည်း ဘယ်လောက်တက်သလဲဆိုရင် ၃၀၀၀ တက် တယ်ဆို ၃၀၀၀ ပေါ့၊ ၅၀၀၀ တက်တယ်ဆို ၅၀၀၀ ထပ်ပြီးတော့ ပိုပြီးတော့ တက်သွားတာပေါ့။ တက်သွားတဲ့ အလျောက်ကိုလည်း လက်ဝတ်လက်စားမှာလည်း ၃/၄/၅၀၀၀ လောက် တက်သွားတာပေါ့ တစ်ကျပ်သားအပေါ် မှာပေါ့။ အရမ်းကြီး ပြောင်းလဲမှုတော့ မရှိဘူးပေါ့။ သို့သော်လည်းပဲ အနည်းနဲ့အများတော့ ဖြစ်သွားတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။

ရွှေထည်များကို တွေ့ရစဉ်

ထို့နောက် နိုက်ထရစ်အက်ဆစ် ပြတ်လပ်မှုကြောင့် ရွှေကုန်ကြမ်း ကြိုနိုင်သည့် ပမာဏလည်း လျော့နည်းသွားပြီး ရွှေကုန်ချော ထုတ်လုပ်နိုင်မှုအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်သည်ဟု ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များက ပြောသည်။

နိုက်ထရစ်အက်ဆစ်ကို နိုင်ငံတော်မှ တင်သွင်းပြီး သက်ဆိုင်ရာ ကုမ္ပဏီများမှတဆင့် ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များက ပြန်လည်ဝယ်ယူကြရကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် နယ်စပ်လမ်းကြောင်း အခက်အခဲကြောင့် တင်သွင်းရန် ကြန့်ကြာမှု ဖြစ်ပေါ်နေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။

နိုက်ထရစ်အက်ဆစ်ကို တရုတ်နိုင်ငံမှ အဓိက တင်သွင်းသည်ဟု သိရသည်။

အက်ဆစ် လိုအပ်ချက်ကြောင့် ရွှေကုန်ချော ထုတ်လုပ်နိုင်မှု နှေးသွားနိုင်သည့်အတွက် နောက်ပိုင်းတွင် ဆိုင်များက ရွှေကို လိုသလောက် မရောင်းချပေးနိုင်သည့် အနေအထား ရောက်သွားနိုင်ကြောင်း ရွှေဈေးကွက် လေ့လာသူများ က ပြောသည်။

သို့သော်လည်း ထိုအချက်ကြောင့် ရွှေဈေးကစားသူများက ဈေးကစားရန်အတွက် နည်းလမ်းတစ်ခု ရသွားသည့် သဘောလည်း သက်ရောက်သွားသည်ဟု ရွှေဈေးကွက် လေ့လာသုံးသပ်သူ ကိုနေခန့်က CNI သတင်းဌာနသို့ ပြောသည်။

ရွှေရည်ကျိုနေသည်ကို တွေ့ရစဉ်

၎င်းက “အက်ဆစ်ကတော့ ရှားနေတာတော့ အမှန်ပဲ။ ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ error ရှိတာကိုး။ ပေး မသွင်းတာထက် လမ်းကြောင်းတွေ ပြတ်နေတာ။ အက်ဆစ်ကကျတော့ တခြားနိုင်ငံတွေလို မဟုတ်ဘူး။ မြန်မာ ပြည်မှာက ကိုယ့်သဘောနဲ့ကိုယ် သွင်းလို့မရဘူး။ အစိုးရကနေတဆင့်မှ လုပ်ရတာ။ အစိုးရ ခွင့်ပြုချက်နဲ့မှ လုပ်ရ တာ။ အစိုးရဆီကနေ ပြန်ဝယ်ရတဲ့ပုံစံမျိုး။ ကိုယ့်သဘောနဲ့ကိုယ် အက်ဆစ်က သွင်းခွင့်မရှိဘူး။ ဥပမာ မလေးရှား တို့ ဘာတို့ဆို ဘာသွင်းချင်လဲ အကုန်ရတယ် အစိုးရက အက်ဆစ်သွင်းချင်လည်းရတယ်၊ သံဖြူသွင်းချင်လည်းရ တယ်။ အကုန်လုံး ကြိုက်တာလုပ်လို့ ရတယ်။ မြန်မာပြည်မှာတော့ မရဘူး။ အက်ဆစ်က အလွယ်တကူ မရဘူး။ နှေးသွားရင်တော့ ဆိုင်တွေက လိုသလောက် မရောင်းပေးနိုင်ဘူး။ မရောင်းပေးနိုင်ရင် ဘာလုပ်မလဲဆို ပြန်ကောက်မှာပဲ။ ပြန်ကောက်ရင် ဈေးကျသွားမယ့်သဘောပေါ့၊ ခဏပေါ့။ ပြီးကျရင်တော့ သူတို့ ပြန်ထုတ်ရောင်း မယ်ပေါ့ ဒီသဘောပါပဲ။ ဈေးကစားဖို့ ဂွင်တစ်ဂွင် ရသွားတဲ့သဘောပေါ့” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိတွင် ပွင့်လင်းရာသီ ဖြစ်သည့်အတွက် ရွှေတွင်းများမှ ရွှေကုန်ကြမ်း ဝင်ရောက်မှုသည် များပြားပြီး ရွှေကုန် ချော ထုတ်လုပ်သည့် ရာသီဖြစ်ခြင်းကြောင့် အက်ဆစ် လိုအပ်ချက်သည် များနေမည် ဖြစ်သည်။

သို့သော်လည်း ရွှေကိုပြန်လည် သန့်စင်သည့် နိုက်ထရစ်အက်ဆစ် ဈေးကွက်အတွင်း ပြတ်လပ်နေခြင်းကြောင့် ရွှေ ကုန်ချော အထွက်နည်းလာကာ ရွှေဈေးနှုန်း မတည်မငြိမ်ဖြစ်လာမည်ကို ရွှေကုန်သည်များနှင့် ရွှေဈေးကွက် လေ့လာသူများက စိုးရိမ်နေကြသည်။